فصل دهم:

تفاوت‌هاي تشريعي مرد و زن

در مباحث پيشين گفتيم كه به اعتقاد ما خاستگاه حق و تكليف، حكمت بالغة‌ الاهي است. خداي متعال جهان را آفريده است تا كمالاتي بيشتر در آن تحقق يابد. تكامل جمادات، نباتات و حيوانات به وسيلة نيروهاي طبيعي‌اي كه خداوند در آنها به وديعت نهاده است، انجام مي‌گيرد. اما در انسان‌ها استكمال از طريق ارادة آزاد و اختيار، صورت مي‌پذيرد.

يادآوري چند نكته

براي تحقق استكمال انسان، افزون بر تدبير تكويني، تدبير تشريعي نيز لازم و ضروري است كه بخشي از آن به صورت نظام حقوقي اسلام تجلي مي‌يابد. پس نظام حقوقي اسلام مجموعة حقوق و تكاليفي است كه رعايت دقيق آنها موجب تحقق بيشتر كمالات انساني است. به بيان ديگر، هدف نظام حقوقي اسلام تحقق بخشيدن به همة مصالح واقعي انسان‌ها به بهترين وجه و با اعتماد بر وجوه اشتراك و تساوي افراد بشر است.

طبعاً در موارد اشتراك بايد حقوق و تكاليف مشترك و يكسان وضع شود، اما در مواردي كه تفاوت‌ها مصالح متفاوتي را اقتضا مي‌كند، به ناچار بايد حقوق و تكاليف مختلف وضع گردد. عدم رعايت حقوق و تكاليف متفاوت، درست مانند عدم رعايت