اين منظور مىتوان به تفسير «الميزان» مرحوم علامه طباطبايى و ديگر تفاسير در ذيل اين آيه شريفه مراجعه كرد. «متشابه» از ريشه «شَبَه» به معناى شباهت است. منظور از آن، آياتى است كه داراى چند معناى مشابه است. لفظ متشابه در «آيات متشابه» صفت آيات است و به قول اُدباى عرب، وصف به حال متعلَّق است؛ يعنى «آيات متشابهة المعانى»؛ و مراد از آن آياتى است كه داراى معناهاى مشابه است و اين معناها با يكديگر خلط و اشتباه مىشود.
پس قرآن تصديق مىكند كه يك سلسله آيات «محكمات» است كه در آنها تشابه و اشتباه راه ندارد؛ چون معناى آن متقن، نفوذناپذير و غيرقابل تشكيك است؛ ولى برخى آيات قرآن، «متشابه» هستند و چند معنا براى آن تصور مىشود و اين معانى با يكديگر شباهت دارند. قرآن مىفرمايد، كسانى كه حقيقتطلب نيستند و در قلوب ايشان كجى، انحراف و بد انديشى راه دارد، در پى آيات متشابه هستند تا از اين طريق، معانى دلخواه و خودساخته خويش را به جامعه تحميل نمايند. آنان براى انكار حقيقت و ايجاد شُبهه، برداشت خاص خودشان را با نام «قرائت جديد»! مطرح مىسازند. اينان در دين فتنهگرى مىكنند و مردم را از مسير صحيحْ منحرف مىسازند.
4. پلوراليسم دينى و مسأله ظاهر و باطن قرآن
قرآن كريم داراى «ظاهر» و «باطن» است. در برخى روايات آمده كه آيات قرآن كريم داراى هفت بطن است. عدهاى اين مطلب را بر «تعدد قرائتها» و «پلوراليسم دينى» تطبيق دادهاند. بايد توجه داشت كه بطون قرآن، هرچه باشد، هيچ تضادى با يكديگر ندارند. نيز كل معانى بطنى با ظاهر آيه تضاد و تعارضى ندارند و همه آنها قابل جمع هستند. معانى بطنى، گرچه داراى لطافت و ظرافت خاصى هستند، اما با معناى ظاهرى قرآن هماهنگ هستند.
اما عدهاى در مقام سوءاستفاده مىگويند: ما چند معناى متضاد را قابل قبول مىدانيم و همه را به عنوان «بطون قرآن» مىپذيريم! در حالى كه اين سخن چيزى جز مغالطه نيست. اصولا بطون قرآن از بيانات معصومين(عليهم السلام) به دست مىآيد. به عبارت ديگر، «بطون قرآن»، يك امر تعبدى است و هيچكس نمىتواند به طور قطعى و يقينى بگويد اين بطن براى اين آيه از قرآنْ ثابت است.
در اينجا بار ديگر اين اصل كلى را يادآور مىشوم كه همه اين قرائتها به صورت «موجبه