مسموم استفاده كنند؟! آيا در اين كه الكل و مواد مخدر براى مغز و روح آدمى ضرر و زيان دارد، تغيير حاصل شده است؟! آيا مى‌توان ادعا كرد كه امروزه استفاده از مواد سمّى براى ارگانيسم بدن فاقد ضرر و زيان است؟! يا اين حقيقت كه، انسان‌ها براى بقاى نسل و تأمين آرامش روحى و روانى نيازمند ازدواج هستند؛ آيا در اين مطلب تغييرى حاصل شده است؟!

بنابراين، شاهد صدها و هزاران مطلب ثابت و لايتغير در زندگى اجتماعى هستيم كه از گذشته تا كنون در زندگى انسان‌ها وجود داشته و خواهد داشت. تا انسانْ انسان است اين اصول ثابت بر زندگى بشرى حاكم است؛ مگر اين كه انسانْ از انسان بودن خويش خارج گردد! از اين رو، با وجود شرايط متغيّر جامعه، يك سلسله اصول و عناصر هميشگى و ثابت در زندگى انسان وجود دارد.

گمان نمى‌كنم هيچ انسان عاقلى، تمام شؤون زندگى انسان را دستخوش تغيير بداند. بنابراين، در كنار شرايط متغير، بشر نيازها و شرايط ثابت نيز دارد. از همين رو ما بايد دو نوع مقررات داشته باشيم: نوع اول مقررات ثابت و دائمى است كه بر اساس مقتضيات و عناصر ثابت زندگى تعيين مى‌گردد؛ و نوع دوم مقررات متغير است كه بر اساس شرايط متغير زندگى تدوين مى‌شود.

7. مرجع تشخيص مقررات ثابت و متغير

اكنون اين پرسش فراروى ما است كه چه كسى صلاحيت تعيين قوانين ثابت يا متغير را دارد؟ براى مثال، چه كسى بايد مشخص سازد كه استفاده از مشروبات الكلى تا چه اندازه جايز، و تا چه اندازه جايز نيست؟ در چه زمانى مفيد و در چه زمانى مضر است؟ البته مقدارى از آن، مورد قبول همه است. كسى نمى‌پذيرد كه فردى مقدار زيادى شراب بنوشد، مست گردد و با عربده‌كشى به قتل و آدم‌كُشى بپردازد. نوشيدن اين مقدار قطعاً مورد پذيرش نيست؛ اما آيا يك استكان شراب جايز است يا نه؟ چه كسى بايد تعيين كند؟ آيا نوشيدن آب جو جايز است يا نه؟ مرجع تشخيص آن كيست و حد و مرز آن چيست؟ زمانى مواد مخدر را به طور كلى مضر مى‌دانستند، اما اكنون عده‌اى مقدار كم آن را براى رفع نگرانى‌ها و ايجاد حالت فراموشى نسبت به شرايط سخت زندگى مفيد مى‌دانند؛ چه كسى بايد حد و مرز آن را تعيين كند؟

به اعتقاد ما اين جهان خدايى عالِم و حكيم دارد كه شرايط متغير و ثابت را بهتر از ديگران