كتاب شعر و مثل معرفى كرد؟ در اين صورت، هيچ نويسنده‌اى حق ندارد در كتاب علمى خود مثل، شعر و طنز ادبى به كار برد وگرنه كتاب او كتاب اشعار و طنز معرّفى مى‌شود.

بنابراين وجود مثال‌ها و استعارات و كنايات در قرآن دليل بر غير واقع‌نما بودن زبان قرآن و آيات آن نيست تا دليل و مجوّزى براى اعتبار قرائت‌هاى متنوع و متضادّ از قرآن باشد.

دليل ديگر براى اعتبار نظريه هرمنوتيك و پاسخ آن

از جمله مستندات و دلايلى كه براى اعتبار نظريه هرمنوتيك و تأويل و تفسير متون ذكر مى‌كنند اين است كه مسلمانان، در طول تاريخ، دست به تأويلات و تفسيراتى زده‌اند و عرفا كتاب‌هايى در باب تأويل و تفسير نوشته‌اند‌؛ معلوم مى‌شد كه قرآن نيز تأويلات گوناگونى دارد. همان‌طور كه عرفا تأويلات و تفسيراتى را ذكر كرده‌اند، ما نيز حق داريم تأويلات و تفسيرات جديد ذكر كنيم‌؛ گرچه برآيند و نتيجه تأويلات ما كاملا متفاوت و متضاد با تأويلات عرفا باشد. بعلاوه، در روايات نيز به وجود تأويلات و بطون قرآن اشاره شده كه بر خلاف معنايى هستند كه ظاهر آيات اقتضا مى‌كند، و وجود بطن‌ها و تأويل‌هاى مختلف براى قرآن دليل آن است كه تفسيرها و تأويلات گوناگونى مى‌توان براى آيات ارائه كرد‌؛ ما نيز به اين كار دست مى‌زنيم و چون نمى‌توان تشخيص داد كه كدام تأويل صحيح و كدام تأويل نادرست است بايد همه آنها را معتبر بدانيم!

در پاسخ مى‌گوييم: بله قرآن نيز بر وجود آيات متشابه در خود اشاره دارد امّا در همان آيه[1] كه سخن از وجود آيات متشابه در قرآن مى‌گويد، مى‌فرمايد: آيات متشابه را بايد بر اساس محكمات آيات تفسير كرد، نه هر گونه كه خود خواستيم و پسنديديم. در رواياتى نيز آمده است كه قرآن داراى بطون و لايه‌هاى گوناگونى است، امّا در هيچ كجا نيامده است كه ظاهر آيات و كلمات و الفاظ حجيّت ندارند و حقايقى را براى ما آشكار نمى‌سازند. درست است كه بطون قرآن چه بسا متفاوت با ظاهر آن باشد، امّا هرگز متضاد و نافى ظاهر آيات نيست. وقتى خود ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ در روايات وارد شده از سوى ايشان بيان مى‌كنند كه اگر روايتى از سوى ما به شما رسيد براى آن كه