منشأ مشروعيت در دموكراسى و اسلام

پرسش:

با عنايت به منشأ مشروعيّت در دموكراسى آيا اشكالى متوجه اين منشأ مى‌باشد؟ در مورد منشأ مشروعيت حكومت اسلامى چطور؟

پاسخ: ابتدا توضيح مختصرى پيرامون واژه دموكراسى ارائه مى‌كنيم: ترجمه تحت‌اللفظى دموكراسى‌؛ عبارت است از: حكومت مردم، يا به تعبير ديگر مردمسالارى. منظور اين است كه در امور حكومتى، اعم از قانونگذارى و اجراى قانون و ساير شؤون سياسى جامعه، مردم خودشان نقش داشته باشند و مرجع ديگرى در قانون‌گذارى و اجراى آن دخالت نداشته باشد. پس تنها عامل تعيين كننده در قانون‌گذارى واجراى آن مردم هستند و هيچ عاملى حتى دين نبايد در اين حوزه دخالتى داشته باشند پس حكومت مردمسالار يعنى حكومتى كه قانون‌گذاران و مجريان قانون در آن، توسط مردم انتخاب شوند و هيچ عامل ديگرى در انتخاب آنها دخالت نداشته باشد.

از طرفى منشأ مشروعيّت در دموكراسى نوين اين است كه افراد بخشى از حقوق خود را به حكومت واگذار مى‌كنند. يعنى انسان كه بر سرنوشت خود حاكم است و مى‌تواند براى رفتار خود مقرّرات و قوانينى را جعل كند و آزادى‌هاى خود را محدود سازد، اين حق را به حكومت واگذار مى‌كند كه قوانين و مقرّراتى را جهت اداره زندگى اجتماعى او وضع كند و به اجراى آن بپردازد. اين واگذارى حقّ حكومت و حاكميّت به دستگاه حكومت، امروزه در دنيا به عنوان دموكراسى شناخته مى‌شود.

در خصوص منشأ مشروعيت در دموكراسى اشكالات زيادى بر تئورى نظام دموكراسى در مفهوم جديد آن وارد است ولى ما تنها به سه اشكال بسنده مى‌كنيم:

اشكال اوّل

بر اساس نظريه دموكراسى مردم به حكومتها اجازه مى‌دهند تا براى ايجاد امنيت