كار به جايى رسيده است كه بعضى از آنها گفته‌اند كه فهم دينى تابع مجموعه‌اي از علوم ديگر است و هر تغيير يا پيشرفتى كه در يكى از اين علوم حاصل شود، در فهم دينى نيز اثر مي‌گذارد. گاه براى اثبات اين نظريه به تمثيل تمسك جسته و گفته‌اند كه، مجموعه معارف بشرى به صورت يك شكل هندسى كثير الاضلاع است و اگر تغييرى در بعضى از اضلاع آن ايجاد شود، بالطبع زواياى ديگر نيز تغيير مي‌كند و آن گاه مجموع شكل تغيير مي‌يابد. امكان ندارد كه ضلعى را به يك كثير الاضلاع اضافه كنيم و همين باعث تغيير موقعيت ضلع‌هاى ديگر نشود. حال كه مجموعه معارف بشرى به صورت يك شكل كثير الاضلاع است، هر تغييرى در يكى از علوم، در علوم ديگر و به خصوص در معرفت دينى تأثير مي‌گذارد و از آن جا كه علوم تجربى در معرض خطا و اشتباه هستند، هر گاه كه خطاى اين علوم كشف شود، ضرورتاً بر معرفت دينى هم تأثير گذار است. اين حكم در ميان همه مردم ـ بدون استثنا ـ مشترك است و حتى انبياى الهى كه داراى فهم بشرى هستند، معرفتشان نسبت به دين، تابع ذهنيات و پيشداورى‌هايشان نسبت به علوم طبيعى و اجتماعى است؛ حتى اگر قبول كرديم كه خداوند چيزى را بر پيامبرش وحى كرده است، فهم پيامبر ضرورتاً نمي‌تواند مطابق با واقع باشد، زيرا فهم او از وحى، تفسيرى است از علم حضورى به وسيله علوم حصولى.

آنچه پيامبر به وسيله وحى دريافت كرده است، علم حضورى است كه صامت است و نيازمند تفسير به كمك علوم حصولى است كه اين علم حصولى، از فرضيات و نظريات موجود در آن زمان همانند مسطّح بودن زمين و عدم كرويت آن، مركز عالم بودن زمين و گردش خورشيد به دور آن و نظاير آنها به دست آمده است. ذهنيات پيامبر(صلى الله عليه وآله)، حاصل معلومات رايج در آن عصر بوده است و حتى پيامبر در فهم وحى اشتباه مي‌كرده