پديده‌هاي عالم را شامل مي‌شود و اختصاص به انسان ندارد و بر ‌اساس غرض و هدفي که آفريدگار هستي در آفرينش پديده‌ها دارد، آنان را جهت نيل به آن هدف و غرض هدايت مي‌کند. خداوند در اشاره به اين هدايت عام تکويني مي‌فرمايد:

قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَى کلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى؛[1] «گفت: پروردگار ما آن [خداي] است که به هر چيزي آفرينش در خور آن را داد و سپس آن را هدايت کرد».

2. هدايت فکري همه انسان‌ها: خداوند در راستاي هدايت فکري انسان‌ها، به آنان نيروي تفکر و انديشه عنايت کرد تا بتوانند خوبي‌ها را از بدي‌ها و ارزش‌ها را از ضد ارزش‌ها تمييز ‌دهند.

3. هدايت فطري: خداوند به‌وسيله نيروي فطرت بسياري از حقايق را به انسان مي‌نماياند و به او قدرت تمييز بين خوبي‌ها و بدي‌ها را عنايت مي‌کند. بر اساس فطرتْ انسان دادگري، شکر‌گزاري، راست‌گويي و حق‌خواهي و ... را کارهايي شايسته، و ستمگري و کفران نعمت را ناپسند و ضد ارزش مي‌داند.

4. هدايت تشريعي: اين هدايت در حوزه رفتار اختياري انسان شکل مي‌گيرد و در اين راستا خداوند، در طول تاريخ با ارسال برترين و لايق‌ترين بندگان خود به‌عنوان رسول و يا نبي، انسان‌ها را به يکتا‌پرستي و رهايي از بردگي و بندگي طاغوت هدايت کرده ‌است: وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي کلِّ أُمَّه رَّسُولاً أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَه...؛[2] «و هر آينه در هر امتي پيامبري بر‌انگيختيم که خداي را بپرستيد و از طاغوت [هر معبودي جز خدا] دوري جوييد، پس برخي از آنان را خدا راه ‌نمود و برخي ديگر را سزاوار گمراهي ساخت».