اَمَّا الثّانِيَةُ الْوَرَعُ وَلا تَجْتَرِئْ عَلى خِيانَة اَبَداً؛ دومين سفارش اين است كه راست‌كردار باش و هيچ‌گاه در‌صدد خيانت بر‌ميا!

«راستى» و «درستى» دو مطلبى است كه مورد تأكيد همه انبيا قرار گرفته است و از تعليمات مهم و اساسى آنان به شمار مى‌رود. در روايتى از امام صادق(عليه السلام) نقل شده كه آن حضرت مى‌فرمايد: نماز و روزه دليل بر خوبى و ايمان شخص نيست، بلكه آنچه بايد شخص را با آن آزمود دو چيز است: راستى در گفتار، و اداى امانت و درستى در كردار. متن حديث چنين است:

لا تَغْتَرُّوا بِصَلاتِهِمْ وَلا بِصِيامِهِمْ فَاِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَالصَّوْمِ حَتّى لَوْ تَرَكَهُ اِسْتَوْحَشَ وَلكِنْ اِخْتَبِرُوهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَديثِ وَاَداءِ الاَْمانَةِ؛[1] نماز و روزه افراد شما را فريفته نكند؛ همانا فرد گاهى به نماز و روزه حريص مى‌شود (و به آنها عادت مى‌كند) به گونه‌اى كه اگر آنها را ترك نمايد وحشت مى‌كند؛ و ليكن مردم را در راست‌گويى و اداى امانت بيازماييد.

يعنى نماز و روزه و حتى سجده و ركوع طولانى علامت مؤمن واقعى نيست؛ چرا كه بسا فرد اين كارها را از سر عادت انجام دهد و چنان به آنها خو بگيرد كه اگر آنها را ترك كند دچار نگرانى و اضطراب خاطر شود؛ همان‌گونه كه طبيعت هر نوع اعتيادى همين است. از اين رو امام صادق(عليه السلام)مى‌فرمايد، براى سنجش ايمان و صلاح افراد، معيارتان راست‌گفتارى و درست‌كردارى آنان باشد.

خــوف از خدا

و امــا وصيت ســـوم: