نمى‌كند، چرا كه خداى متعال جهان را به صورتى تدبير كرده كه اسلام باقى بماند و از بين نرود. عالم چون عالم اسباب و مسببات است طبيعتاً ما نيز تعبيراتمان اين‌گونه است كه اگر فلان سبب محقق شود فلان مسبب پديد خواهد آمد؛ ليكن در اين مورد مى‌دانيم كه خداوند اسباب را طورى فراهم كرده كه اسلام از بين نرود.

جايگاه بى‌بديل حج و خانه كعبه

به هر حال؛ اكنون بازمى‌گرديم به اصل بحث كه درباره فرمايش اميرالمؤمنين(عليه السلام) و سفارش آن حضرت در مورد حج بود. از جمله ابعادى كه حج را مهم مى‌كند بعد فرهنگى و تبليغى آن است. امروزه به خوبى نشان داده شده كه كار فرهنگى و مسأله تبليغات يكى از كارسازترين حربه‌ها و ابزارهايى است كه براى تحقق يك هدف مى‌توان از آن بهره جست. براى ايجاد يك حركت، ايجاد زمينه فكرى و فرهنگى مناسب آن بسيار مهم و حياتى است. ما نيز اگر بخواهيم حركتى را در جهان اسلام يا در كل جهان ايجاد كنيم ابتدا بايد بسترهاى مناسب فكرى و فرهنگى آن را فراهم آوريم. بهترين چيزى كه در عالم اسلام مى‌تواند اين منظور را تأمين كند مسأله حج است.

حج از نظر زمانى در ماهى قرار داده شده كه امنيت برقرار است و هيچ مسلمانى طبق قانون اسلام حق ندارد به جنگ اقدام كند. البته تخلف هميشه انجام مى‌شود، اما در موارد بسيارى نيز اين قانون از جانب مسلمانان رعايت مى‌شود. تشريع حج در ماه ذى‌حجه كه يكى از ماه‌هاى حرام است و اقدام به جنگ در آن در كل عالم اسلام محكوم است، از نظر زمانى امنيت و شرايط لازم براى كار فرهنگى را فراهم مى‌آورد.