به معروف و نهى از منكر هم وجود دارد، كه گفته مى‌شود امر به معروف و نهى از منكر از نماز و روزه بالاتر است. سرّ آن نيز اين است كه اگر امر به معروف و نهى از منكر نباشد به تدريج و به مرور زمان كار به جايى مى‌رسد كه نماز و روزه‌اى در جامعه‌اى باقى نمى‌ماند. بنابراين افضل بودن امر به معروف و نهى از منكر از آن جهت است كه بقاى نماز و روزه در گرو انجام امر به معروف و نهى از منكر است. اما از اين سخن نبايد چنين نتيجه گرفته شود كه به جاى نماز و روزه انسان برود امر به معروف و نهى از منكر كند.

اصلاح رابطه، حتى با توسل به دروغ!

اكنون به اصل بحث بازگرديم كه درباره اهميت اصلاح ذات‌البين بود. اصلاح ذات‌البين يكى از بزرگ‌ترين واجبات اسلامى است و در مقابل، قطع رابطه و قهر كردن دو مؤمن با هم (هَجْر المؤمن) بيش از سه روز جايز نيست و اگر بيش از سه روز طول بكشد در روز چهارم نماز آنها قبول نمى‌شود. نسبت به خاتمه دادن به اختلاف و ايجاد ارتباط نيز هر يك از آن دو كه زودتر اقدام كند و براى آشتى پيش‌قدم شود چندين برابر اجر خواهد داشت. در همان سه روز هم اگر كسى بتواند بين آن دو مؤمن را اصلاح دهد واجب است به اين كار اقدام نمايد، و البته هرچه مدت قهر و دورى به درازا بكشد وجوب اقدام براى اصلاح مؤكدتر مى‌شود حتى اگر با توسل به دروغ باشد. مى‌دانيم كه دروغ يكى از بزرگ‌ترين گناهان كبيره و برحسب روايات، كليد بسيارى از گناهان ديگر است،[1] اما مسأله