رابطه مؤمن با دنيا و ماديات

فلا تُضَيِّعْ مالَكَ و تُصْلِحُ مالَ غَيْرِكَ ما خَلَّفْتَهُ وراءَ ظَهْرِكَ واقْنَعْ بِما قَسَّمُهُ اللّهُ لَكَ و لاتَنْظُرْ اِلاّ اِلى ما عِنْدَكَ و لاتَتَمَنَّ ما لَسْتَ تَنالُهُ فَاِنَّ مَنْ قَنَعَ شَبَعَ وَ مَنْ لَمْ يَقْنَعْ لَمْ يَشْبَعْ و خُذْ حَظَّكَ مِنْ آخرَتِك و لاتَكُنْ بَطِراً فى الغِنى و لا جَزِعاً فى الفَقْرِ.

عدم دل‌بستگى به دنيا

در قرآن كريم و روايات اهل بيت(عليهم السلام)مطالب بسيارى درباره زهد و وارستگى و قناعت و عزت نفس بيان شده است. هم‌چنين در كتاب‌هاى اخلاقى ما، مخصوصاً كتاب‌هايى كه بيش‌تر جنبه روايتى دارد، بحث‌هاى فراوانى در اين‌باره وجود دارد. نكته‌اى كه در اين جا هست اين است كه در اين‌گونه موارد معمولا فقط يك بُعد قضيه مطرح و تبيين مى‌گردد، لذا وظيفه علما و فقها، يعنى كسانى كه دين‌شناس و آشنا به كلمات اهل بيت(عليهم السلام) و مبانى اسلام هستند، اين است كه به ساير ابعاد نيز توجه نموده و با بررسى آنها نظر اسلام و اهل بيت(عليهم السلام)را در موارد خاص بيان كنند.

يك مسأله اين است كه توجه انسان نبايد معطوف به امور مادى و زودگذر دنيا باشد؛ يعنى تعلقاتش متمركز در شهوات و لذات زودگذر دنيا نباشد، بلكه بايد دورانديش و آخرت‌گرا و داراى همّتى بلند بوده، متوجه اين مطلب باشد كه زندگى دنيا چند روزى بيش نيست و زندگى ابدى و حقيقى در عالم ديگر است. بر اساس اين بينش است كه انسان همه زندگى دنيا، نه تنها آنچه نصيب او مى‌شود، بلكه تمام نعمت‌هايى را كه در اين جهان هست، نسبت به عالم آخرت پشيزى به حساب نمى‌آورد؛ زيرا در نظر او، دنيا محدود و متناهى و عالم آخرت نامحدود و نامتناهى است و روشن است كه بين متناهىونامتناهى هيچ نسبتى وجود ندارد؛ حتى اگر بگوييم نسبتِ متناهى با نامتناهى به اندازه يك چشم برهم زدن مى‌باشد، باز هم زياد گفته‌ايم.