عوض مى‌شود؛ يعنى به جاى اين‌كه به قصد انجام وظيفه واجب باشد، گرايش‌هاى مادى و دنيوى جاى آن را مى‌گيرد. اگر چنين حالتى پيش آمد، رعايت احكام شرع به فراموشى سپرده مى‌شود و خداى ناكرده انسان به گناه آلوده مى‌گردد. كسانى كه مسؤوليت‌هاى مهم اجتماعى دارند، نبايد فكر كنند كه از وظايف عبادى مانند نمازهاى نافله، دعاهاى مستحبى، قرائت قرآن و ... معاف هستند و با خود بگويند ما آن‌قدر به جامعه خدمت مى‌كنيم كه ثواب هر كدامش از چند ختم قرآن بيش‌تر است! البته خدمتى كه وظيفه و واجب باشد، ثوابش از ختم قرآن بيش‌تر است، اما انسان براى انجام دادن آن خدمت، از برنامه‌هاى عبادى مستغنى نيست. اگر انسان با عبادت سر و كار داشته باشد، آن روح معنوى در او باقى مى‌ماند تا بتواند به جامعه خدمت كند، وگرنه انگيزه‌هاى الهى در انسان ضعيف مى‌شود و به جاى اين‌كه انجام وظيفه كند، خودش هم آفت‌زده مى‌شود و فاسد مى‌گردد.

ضرورت حفظ هويت شيعى

اين‌كه در روايات تأكيد شده شيعيان ما كم‌تر در ميان اجتماع و ساير مردم زندگى مى‌كنند، نسبت به اشخاص فرق مى‌كند. مثلا على بن يقطين، كه يكى از بزرگان شيعه و از اصحاب خاص امام موسى كاظم(عليه السلام) بود، به دستور حضرت، عهده‌دار وزارت هارون الرشيد گرديد؛ زيرا علاوه بر اين‌كه ايمان خودش را حفظ مى‌كرد، مى‌توانست به شيعيان هم خدمت كند. كسانى كه از چنين قدرتى برخوردارند كه معاشرت با ديگران، در عقايد، عبادات و اخلاقشان اثر سوء نمى‌گذارد، بايد در اجتماعات فاسد حضور داشته باشند تا ديگران را هدايت كنند. هيچ‌گاه وظيفه هدايت ديگران از دوش ما برداشته نمى‌شود. از سوى ديگر، كسانى كه مراتب ايمانشان ضعيف است، اگر در ميان اجتماعى فاسد قرار گرفتند كه بيم ذوب شدن در آن جمعيت و يا از دست دادن هويتشان مى‌رود، بايد هرچه زودتر از آن اجتماع جدا شوند. هم‌چنين افرادى كه معرفتشان كم است و پشتوانه علمى آن چنان قويى براى عقايدشان ندارند، نبايد با هر كس و در هر زمينه‌اى بحث كنند. اگر يك گروه از مسلمانان در جامعه‌اى كه اكثريت آنان فاسد و يا كافرند قرار گرفتند، بايد هويت خودشان را حفظ و رابطه با يكديگر را زياد كنند. امروزه ما شاهد هستيم كه در بسيارى از كشورهاى غير مسلمان، جمعيت‌هايى از مسلمانان به خصوص شيعيان ارتباط خودشان را با يكديگر حفظ كرده‌اند، احكام دينى‌شان