نگرش قرآن و روايات، اهل دنيا بر كسانى كه در اين دنيا زندگى مىكنند، و اهل آخرت بر كسانى كه به زندگى اخروى راه يافتهاند اطلاق نمىگردد. همچنين ستايش محبت به آخرت و نكوهش علاقه به دنيا، بدين معنا نيست كه نبايد به آنچه در دنيا وجود دارد: از قبيل آب، خاك، زمين و آسمان، محبت داشت؛ چرا كه اينها آيات و مظاهر خداوندند. علاوه در دنيا مكانهاى مقدسى؛ از قبيل مساجد و معابد و بارگاه و زيارتگاههاى اولياى دين وجود دارد و محبت و علاقه به آنها ستودنى است؛ چنانكه در جهان آخرت جهنم وجود دارد و قابل ستايش نيست.
بايد گفت نكوهش اهل دنيا و دوستداران دنيا، نكوهش كسانى است كه محور افكار، انديشهها، گفتار ونگرشهايشان را امور دنيا تشكيل مىدهد. توجه و تعلق خاطرشان به لذتها ونعمتهاى دنياست و به آخرت نمىانديشند و جهان آخرت براى آنها جاذبهاى ندارد.
البته دوستداران دنيا داراى مراتبند و از جهت ميزان علاقه و گرايش به دنيا، متفاوتند. گروهى از آنها دنيا پرستند و عالم و جهان آخرت را انكار مىكنند. هيچ اميدى به نجات اين دسته نيست، چرا كه آنان جهان آخرت را انكار مىكنند و يا در آن شك دارند و درصدد دستيابى به يقين و ايمان نيستند. خداوند متعال درباره آنان مىفرمايد:
اين كافران (به جاى آنكه به فكر آخرت و محشر باشند) قيامت را تكذيب كردند و ما آتش جهنم را بر كسى كه قيامت را تكذيب كرد، مهيا ساختهايم.
دسته ديگر، به جهان آخرت ايمان دارند، ولى اين ايمان در عمل آنها تأثيرى ندارد و در نتيجه عملا با كسانى كه منكر آخرتند،تفاوتى ندارند. چنين ايمانى كه اثر عملى ندارد، پايدار نخواهد بود و چونان درختى است كه به آن آب نمىرسد و در نتيجه مىخشكد: