توحيدى نداشته باشد. بر آگاهان پوشيده نيست كه متدينان و به خصوص انديشمندان تيزهوش مسلمان، زيرك‌‌تر از آنند كه به دور بودن سخنان آنان از عقل و منطق پى‌‌نبرند يا از اهداف پنهان القاكنندگان اين شبهاتِ بى‌‌اساس غافل بمانند.

انگيزه و هدف مخالفان فرهنگ دينى از نظر قرآن

با توجه به مطالب پيش گفته اين سؤال مطرح مى‌‌شود كه انگيزه و هدف مخالفان از اين شيطنت‌‌ها در مقابله با قرآن و فرهنگ دينى مردم چيست؟ براى پاسخ، ابتدا نظر قرآن را بررسى مى‌‌كنيم و سپس به توضيح سخن حضرت على(عليه السلام) در نهج‌‌البلاغه در اين باره مى‌‌پردازيم.

از قرآن چنين استفاده مى‌‌شود كه از همان آغاز نزول، شيطان درصدد برآمد و تمام سعى خويش را به كار گرفت تا با استفاده از نقاط ضعفِ شياطينِ انس و انسان‌‌هاى دنياپرست، مردم را از قرآن جدا كند. از شيطان نيز جز اين انتظار نمى‌‌رفت؛ زيرا قسم ياد كرده بود كه فَبِعِزَّتِكَ لاَغْوِيَنَّهُمْ اَجْمَعينَ اِلاّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمخْلَصين[1]؛ به عزتت سوگند، كه همه آدمى‌‌زادگان را گمراه مى‌‌كنم، مگر بندگان مخلَص تو كه از فريب دادن آنها مأيوس هستم. شيطان براى عملى كردن نقشه خود مبنى بر گمراه كردن مردم و محروم كردن آنها از معارف قرآن، آيات متشابه قرآن كريم را دست‌‌آويز قرار داد. دنياپرستان و اولياى خود را به تبعيت از متشابهات قرآن، بدون توجه به محكمات، تشويق و ترغيب مى‌‌نمود تا از طريق آنان سايرين را نيز به ترديد و گمراهى بكشاند. خداى متعال بعد از تقسيم آيات قرآن به محكمات و متشابهات مى‌‌فرمايد: فَاَمَّا الَّذِينَ فِى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَاْويلِه[2]؛ كسانى كه سرتا پاى وجودشان انحراف و پليدى و خود پرستى است و قلبشان بيمار است و تحت تأثير القائات شيطان قرار گرفته‌‌اند، محكمات قرآن و عقايد بديهى و روشن دين را رها مى‌‌كنند و با استناد به ظاهر آيات متشابه در