سبك‌شناخت كتب حديثى شيخ بهايى

مهدى غلامعلى[47]

چكيده

شناخت سبك‌هاى نگارشى، شيوة جديدى است كه در عصر حاضر ابتدا در عرصة ادبيات فارسى رخ نمود و سپس به ديگر دانش‌ها نيز راه يافت. محمد جعفر الكَتّانى - دانشمند معاصر اهل‌سنت - نخستين كسى است كه به سبك‌شناسي كتب حديثى پرداخت و كتاب الرسالة المستطرفه ره‌آورد اين پژوهشِ ماندگار اوست. دانشيان شيعى نيز چند صباحى است كه به اين شيوه رو كرده‌اند. از فوايد سبك‌شناسى آن است كه پژوهش‌گران با سبك نگارشى نويسندگان آشنا شده و پژوهش‌هاى خود را هدفمند دنبال مى‌كنند. ضمن آن‌كه در احيای برخى از سبك‌هاى پيشينيان نيز مى‌توانند گام بردارند.

پژوهشِ حاضر تلاشى است كوچك در شناساندن سه سبك نگارشى مؤلفى بزرگ. آثار حديثى شيخ بهايى نشان از جايگاهِ بلندِ او در عرصة حديث‌پژوهى دارد. اين نوشتار بر آن است تا سبك حديث‌نگارى وي را در سه كتاب ألاربعون حديثا، الحبل المتين و مفتاح الفلاح بررسى كند.

كليدواژه‌ها: شيخ بهايى، أربعين نگارى، فقه مأثور، ادعيه‌نگارى، الاربعون حديثا، الحبل‌المتين، مفتاح‌الفلاح.

* عضو هيئت علمي دانشكده علوم حديث تهران و مدرس مرکز تخصصی علوم حدیث.