گویم دلم از کمند تو خواهد رهید و تو

خندان نگه به طرّه طرّار می کنی

صد جان به یک نگه نخری از هجوم خلق

چندین زیان ز گرمی بازار می کنی[1]

سیّد محمّدحسین مرتضوی*

سیّد محمّدحسین مرتضوی فروشانی، عالم فاضل کامل، در سِدِه [خمینی شهر] متولّد شد. در اصفهان از محضر بزرگانی چون سیّد محمّدباقر درچه ای، میرزا ابوالمعالی کلباسی و آخوند کاشی بهره برد و سپس به زادگاه خود بازگشت. او عالمی متواضع و مقبول نزد علماء و مردم بود. سرانجام پس از وفات در قبرستان شیری خمینی شهر مدفون شد.[2]

میرزا حسین مُشرِف اصفهانی

میرزا حسین مُشرِف اصفهانی، شاعر ادیب. از صاحب منصبان درباره صفوی بوده و مدّتی متصدّی امور اصطبل شاه سلطان حسین شده است. طبعش به هزل و مزاح مایل بوده است. زمانی مدّعی شد، می تواند بر وزن خمسه نظامی و مثنوی امیرخسرو دهلوی اشعاری بگوید که حتّی یک بیت آن بامعنی نباشد. اگر از عهده برآمد به ازای هر بیت بی معنی مثقالی سیم ناب بگیرد و اگر بیتش دارای معنی بود، به جای هر بیت یکی از دندان های او را بکنند و بر مغزش بکوبند. او شعرها را سرود. عاقبت از اشعار او سه بیت با معنی پیدا کرده و سه دندان او را کنده و بر سرش کوفتند و باقی اشعار را مطابق وعده

[1] تذکر نگارستان دارا، ج1، صص 126 و 127؛ تذکره انجمن خاقان، صص 298؛ تذکره منظوم رشحه، ص62؛ مجمع الفصحاء، ج5، صص 971 و 972؛ تذکره حدیقه الشعراء، ج3، صص 1526 و 1527؛ تذکره ریاض العارفین، (چ سال 1344ش)، ص517؛ تذکره دلگشا، صص 459 و 460؛ تاریخ ادبیات ایران (شفق)، صص 582 و 583؛ ریحانهالادب، ج5، صص 202 و 203؛ الذریعه، ج9، ص966؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص995؛ اکسیر التّواریخ، ص259.

[2] خمینی شهر، شهری که از نو باید شناخت، صص218 و 219.