responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 9  صفحه : 385

ثمود

ثمود نام قبيله‌اى است‌ [1] كه در حِجْر، ميان حجاز و شام مسكن گزيدند و در قرآن از آنان به اصحاب حجر ياد شده است. [2] نام اين قوم به اعتبار پدرشان ثمود بن جائر (جاثر ...) از عرب عاربه (اصيل) است. [3] ثمود از بقاياى قوم عاد، [4] و پيامبر آنان صالح (ع)، از پيامبران عرب است. [5] در اين مدخل از واژه‌هاى «ثمود» و «حجر» استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار باستانى ثمود، اتمام‌حجّت بر ثمود، تاريخ ثمود، تكذيبهاى ثمود، توطئه‌گران ثمود، ثمود و صالح (ع)، ثمود و ناقه، صفات ثمود، عذاب استيصال در ثمود و فرجام ثمود.

آثار باستانى ثمود

1) بقايايى از خانه‌هاى ثموديان تا عصر پيامبر اسلام (ص) و امكان مشاهده آنها براى مردم:

ولَقَد ارسَلنا الى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا ...* فَتِلكَ بُيوتُهُم خاويَةَ .... [6]

نمل (27) 45 و 52

وكَم اهلَكنا مِن قَريَةٍ بَطِرَت مَعيشَتَها فَتِلكَ مَسكِنُهُم لَم تُسكَن مِن بَعدِهِم الّا قَليلًا وكُنّا نَحنُ الورِثين. [7]

قصص (28) 58

وعادًا وثَمودَا وقَد تَبَيَّنَ لَكُم مِن مَسكِنِهِم ....

عنكبوت (29) 38

2) خانه‌هاى خراب شده ثمود، مايه عبرت براى بينندگان آن:

ولَقَد ارسَلنا الى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا ...* فَتِلكَ بُيوتُهُم خاويَةَ ... انَّ فى ذلِكَ لَأيَةً لِقَومٍ يَعلَمون. [8]

نمل (27) 45 و 52

نيز---) همين مدخل، تاريخ ثمود

آزادى در ثمود

3) نبودن آزادى دينى، در ميان قوم ثمود:

الَم يَأتِكُم نَبَؤُا الَّذينَ مِن قَبلِكُم قَومِ نوحٍ وعادٍ وثَمودَ ... جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيّنتِ ...* وقالَ الَّذينَ كَفَروا لِرُسُلِهِم لَنُخرِجَنَّكُم مِن ارضِنا او لَتَعودُنَّ فى مِلَّتِنا فَاوحى‌ الَيهِم رَبُّهُم لَنُهلِكَنَّ الظلِمين‌* واستَفتَحوا وخابَ كُلُّ جَبّارٍ عَنيد.

ابراهيم (14) 9 و 13 و 15

آيات خدا در ثمود

4) شتر صالح، از آيات خدا در بين ثموديان:

والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا قالَ يقَومِ اعبُدُوا


[1] المفصل فى تاريخ العرب قبل الاسلام، ج 1، ص 324- 326؛ المحبّر، ص 395.

[2] معجم‌البلدان، ج 2، ص 221؛ المحبّر، ص 384.

[3] جمهرة انساب‌العرب، ص 486؛ المفصل فى تاريخ العرب قبل الاسلام، ج 1، ص 326؛ المحبّر، ص 395.

[4] المفصل فى تاريخ العرب قبل الاسلام، ج 1، ص 324.

[5] المفصّل فى تاريخ العرب قبل الاسلام، ج 1، ص 333.

[6] با توجّه به اينكه كلمه «تلك» براى اشاره به مشاراليه محسوس و مشهود وضع شده است، به‌كارگيرى آن نشان مى‌دهد كه آثار شهر ثموديان تا زمان پيامبراكرم (ص) باقى مانده و قابل مشاهده بوده است.

[7] «تلك» اشاره به ديار قوم ثمود و ... دارد كه مردم جزيرةالعرب با آنها آشنا بوده‌اند. (مجمع‌البيان، ج 7- 8، ص 407)

[8] مقصود از «لأية لقوم يعلمون»، عبرت و پند گرفتن از خانه‌هاى خراب شده ثمود براى بينندگان آن است. (مجمع‌البيان، ج 7- 8، ص 355)

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 9  صفحه : 385
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست