توحيد در لغت، حكم به يكى بودن چيزى و علم به يكتايى او است [1] و در اصطلاح متكلّمان، علم و اقرار به
يكتايى خداى تعالى و شريك نداشتن در صفات او است.
[2] در اين مدخل از عبارتهايى همانند «إله واحد»، «اللّه الواحد»، «لا
إله إلّااللّه»، «ما لكم من إله غيره» و جملههايى با بار توحيدى استفاده شده است.
گفتنى است كه در اين مدخل تنها به آيات صريح در يگانگى خدا استناد و به كليات
مباحث توحيد بسنده شده و در تكميل آن، ملاحظه ارجاعات توحيد و بحث خدا و ارجاعات
آن راهگشاست.
اهمّ عناوين: آثار توحيد، اعراض از توحيد، اقسام توحيد، پايگاه
توحيد، حقّانيّت توحيد، دعوتكنندگان به توحيد، گواهان توحيد و موحّدان.
[3] تشبيه مشركان به بردهاى كه داراى چند مالك است براى بيان
اضطراب آنان است؛ بر خلاف موحدان كه همانند بردهاى داراى يك مالك هيچ گونه نگرانى
و سرگردانى ندارند. (مجمعالبيان، ج 7- 8، ص 775؛ الميزان، ج 17، ص 258)