[1] در برخى روايات آمده كه آنان حتّى صنعتخانهسازى بلد نبودند
(تفسير عيّاشى، ج 2، ص 350) و لذا آفتاب چنان آنان را سياه نموده بود كه مثل
پارهاى از تاريكى شده بودند. (تفسير عيّاشى، ج 2، ص 342)
[2] از اينكه ساكنان شمال منطقه فتوحات ذىالقرنين به جمله
«لايكادون يفقهون قولًا» وصف شدهاند، يعنى «نزديك بود سخنى را بفهمند»، معلوم
مىشود ارتباطات فرهنگى و شناخت زبانهاى زنده دنيا زير بناى اوّليّه تمدّن است.