35) تمثّل هاروت و ماروت به صورت انسان، براى آموزش مردم بابل:
واتَّبعوا ... وما انزِل عَلَى الملكينِ بِبابِل هروت ومروت وما
يُعلّمانِ مِن احدٍ حتّى يقولا انَّما نحنُ فِتنةٌ فلا تكفُر فيتعلَّمون مِنهُما
....[1]
بقره (2) 102
تمدّن
تمدّن در لغت به معناى شهرنشينى
[2] و در اصطلاح، نوع خاصّى از توسعه مادّى و معنوى است كه در جامعه
ويژه رخ مىنمايد. يك تمدّن، شامل مجموعه پيچيدهاى از پديدههاى اجتماعى قابل
انتقال، حاوى جهات مذهبى، اخلاقى، زيباشناختى، فنّى يا علمى و مشترك در همه اجزاى
يك جامعه وسيع و يا چندين جامعه مرتبط با يكديگر است.
[3] در اين مدخل، از واژههاى «مكّن»، «قوّة»، عبارتِ «آثاراً فىالأرض»
و جملات مفيد معناى «تمدّن» استفاده شده است.
آثار تمدّن---) همين مدخل، نشانههاى تمدّن
انقراض تمدّنها
1) انقراض و نابودى بسيارى از تمدّنهاى بشرى، قبل از عصر بعثت پيامبر
(ص):
الم يروا كم اهلكنا مِن قبلِهِم مِن قرنٍ مكَّنهُم فِى الارضِ ما
لم نُمكّن لكُم وارسلنا السَّماء عليهِم مِدرارًا وجعلنا الانهر تجرى مِن تحتِهِم
....
[1] در ميان جامعه عصر سليمان (ع) سحر و جادوگرى در بين مردم رواج
يافته بود. جهت ابطال سحر و جادو دو فرشته الهى به صورت انسان در ميان مردم آمده،
آنان را آموزش مىدادند. (مجمعالبيان، ج 1- 2، ص 338)