تظلّم---) دادخواهى‌

تعاون‌

تعاون، مصدر تفاعل از مادّه «عون» به معناى يارى و پشتيبانى كردن يكديگر آمده است. [1] در اين مدخل، تعاون در ابعاد مختلف معنوى، مادّى، اجتماعى، اقتصادى بر خوبى يا بدى مورد نظر است و از واژه‌هاى «تعاون»، «ظهير»، «انتصار» و در برخى موارد، از قراين ديگرى كه معناى ياد شده را مى‌رساند، استفاده شده است.

اهمّ عناوين: تعاون اجتماعى، تعاون بر تقوا، تعاون بر نيكى.

تعاون اجتماعى‌

1) تعاون اجتماعى، علّت برقرارى مقررات در جامعه:

يايُّهَا الَّذين ءامنوا اوفوا بِالعُقودِ ...* ... وتعاونوا عَلَى البِرّ والتَّقوى‌ ولا تعاونوا عَلَى الاثمِ والعُدونِ واتَّقوا اللَّه انَّ اللَّه شديدُ العِقاب. [2]

مائده (5) 1 و 2

نيز---) همين مدخل، تعاون بر تجاوز، تعاون برتقوا، تعاون بر گناه‌

تعاون انسان و جنّ‌

2) امكان ارتباط و تعاون، ميان انسان و جنّ:

قُل لنِ اجتَمَعَتِ الانسُ والجِنُّ عَلى‌ ان يَأتوا بِمِثلِ هذا القُرءانِ لا يَأتونَ بِمِثلِهِ ولَو كانَ بَعضُهُم لِبَعضٍ ظَهيرا. [3]

اسراء (17) 88

3) عجز و ناتوانى نيروهاى بشرى و جنّى، از آوردن مثل قرآن، به‌رغم تعاون با يكديگر:

قُل لنِ اجتَمَعَتِ الانسُ والجِنُّ عَلى‌ ان يَأتوا بِمِثلِ هذا القُرءانِ لا يَأتونَ بِمِثلِهِ ولَو كانَ بَعضُهُم لِبَعضٍ ظَهيرا.

اسراء (17) 88

تعاون با ذوالقرنين‌

4) هميارى و تعاون مردم ساكن ميان دو كوه با ذوالقرنين، در پديد آوردن سدّ مانع از هجوم يأجوج و مأجوج:

قالوا يذَا القَرنَينِ انَّ يَأجوجَ ومَأجوجَ مُفسِدونَ فِى الارضِ فَهَل نَجعَلُ لَكَ خَرجًا عَلى‌ ان تَجعَلَ بَينَنا وبَينَهُم سَدّا* قالَ ما مَكَّنّى فيهِ رَبّى خَيرٌ فَاعينونى بِقُوَّةٍ اجعَل بَينَكُم وبَينَهُم رَدما* ءاتونى زُبَرَ الحَديدِ حَتّى‌ اذا ساوى‌ بَينَ الصَّدَفَينِ قالَ انفُخوا حَتّى‌ اذا جَعَلَهُ نارًا قالَ ءاتونى افرِغ عَلَيهِ قِطرا.

كهف (18) 94- 96

تعاون با كافران‌

5) نهى شدن پيامبر (ص) از تعاون و همكارى با كافران:

وما كُنتَ تَرجوا ان يُلقى‌ الَيكَ الكِتبُ الّا

[1] مفردات، ص 598، «عون».

[2] فرمان خداوند به تعاون در انجام دادن كارهاى نيك پس از بيان مقرّرات اجتماعى و الهى (أوفوا بالعقود ... لاتحلّوا ...) رهنمودى براى پياده كردن آن مقرّرات است.

[3] از اينكه خداوند فرمود: «اگر جنّ و انس، دست به دست هم دهند باز نمى‌توانند مثل قرآن بياورند» استفاده مى‌شود كه امكان ارتباط و تعاون ميان آنان وجود دارد و گرنه تحدّى لغو بود.