تشبيه به صعود به آسمان‌

193) دشوارى راهيابى گمراهان حق‌ناپذير به اسلام، مانند دشوارى بالا رفتن به آسمان:

ومَن يُرِد ان يُضِلَّهُ يَجعَل صَدرَهُ ضَيّقًا حَرَجًا كَانَّما يَصَّعَّدُ فِى السَّماءِ ....

انعام (6) 125

تشبيه به طاغوت‌

194) تجاوز شيطان از حد و مرز الهى، همچون طاغوت:

والَّذينَ اجتَنَبُوا الطغوتَ .... [1]

زمر (39) 17

تشبيه به طومار

195) پيچيده و نابود شدن آسمان در قيامت، مانند پيچيده شدن طومار نوشته‌ها:

يَومَ نَطوِى السَّماءَ كَطَىّ السّجِلّ لِلكُتُبِ ....

انبياء (21) 104

تشبيه به عبور شتر از سوزن‌

196) غير ممكن بودن ورود تكذيب‌كنندگان آيات الهى به بهشت، مانند عبور شتر از روزنه سوزن:

انَّ الَّذينَ كَذَّبوا بِايتِنا واستَكبَروا عَنها لا تُفَتَّحُ لَهُم ابوبُ السَّماءِ ولا يَدخُلونَ الجَنَّةَ حَتّى‌ يَلِجَ الجَمَلُ فى سَمّ الخياطِ وكَذلِكَ نَجزِى المُجرِمين.

اعراف (7) 40

تشبيه به عذاب‌

197) همانند دانستن رنج و آزار در راه ايمان با عذاب الهى از سوى سست‌ايمانان:

ومِنَ النّاسِ مَن يَقولُ ءامَنّا بِاللَّهِ فَاذا اوذِىَ فِى اللَّهِ جَعَلَ فِتنَةَ النّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ ....

عنكبوت (29) 10

تشبيه به علوفه خشك‌

198) خشك شدن قوم ثمود بر اثر صداى مهيب آسمانى، مانند برگ خشك جمع آورى شده به دست دامداران:

كَذَّبَت ثَمودُ بِالنُّذُر* انّا ارسَلنا عَلَيهِم صَيحَةً واحِدَةً فَكانوا كَهَشيمِ المُحتَظِر.

قمر (54) 23 و 31

تشبيه به غبار

199) نابودى اعمال مجرمان با فرمان الهى، مانند ذرّات غبار پراكنده در هوا:

يَومَ يَرَونَ المَلكَةَ لا بُشرى‌ يَومَذٍ لِلمُجرِمينَ ...* وقَدِمنا الى‌ ما عَمِلوا مِن عَمَلٍ فَجَعَلنهُ هَباءً مَنثورا.

فرقان (25) 22 و 23

تشبيه به غير خالق‌

200) مذمّت خداوند از قياس و تشبيه خالق، به مخلوق:

افَمَن يَخلُقُ كَمَن لا يَخلُقُ افَلا تَذَكَّرون.

نحل (16) 17

[1] در تشبيه شيطان به طاغوت، سه نوع مبالغه به كار گرفته شده: 1. نام‌گذارى شيطان به مصدر، كه گويا او خود طغيان است؛ 2. ساختن كلمه بر وزن «فعلوت» كه صيغه مبالغه است؛ 3. تقديم لام‌الفعل بر عين‌الفعل كه مفيد اختصاص شيطان به اين اسم است. (اعراب‌القرآن، درويش، ج 8، ص 403)