تشبيه به زمين
159) مؤمنان، مانند سرزمين طيب سودمند و برخوردار از فيض فراوان:
والبَلَدُ الطَّيّبُ يَخرُجُ نَباتُهُ بِاذنِ رَبّهِ والَّذى خَبُثَ لا يَخرُجُ الّا نَكِدًا كَذلِكَ نُصَرّفُ الأيتِ لِقَومٍ يَشكُرون. [1]
اعراف (7) 58
160) كافران، همچون سرزمين خبيث كم بهره از فيض الهى و انسانى بىثمر:
والبَلَدُ الطَّيّبُ يَخرُجُ نَباتُهُ بِاذنِ رَبّهِ والَّذى خَبُثَ لا يَخرُجُ الّا نَكِدًا كَذلِكَ نُصَرّفُ الأيتِ لِقَومٍ يَشكُرون.
تشبيه به ساعت
161) كوتاهى زمان درنگ در دنيا، مانند ساعتى از روز:
ويَومَ يَحشُرُهُم كَان لَم يَلبَثوا الّا ساعَةً مِنَ النَّهارِ ....
يونس (10) 45
... كَانَّهُم يَومَ يَرَونَ ما يوعَدونَ لَم يَلبَثوا الّا ساعَةً مِن نَهارٍ ....
احقاف (46) 35
162) مجال زندگى دنيا و عالم برزخ، درنگى كوتاه، همانند درنگ در ساعتى از روز، در نظر كافران حضور يافته در قيامت:
فَاصبِر كَما صَبَرَ اولوا العَزمِ مِنَ الرُّسُلِ ولا تَستَعجِل لَهُم كَانَّهُم يَومَ يَرَونَ ما يوعَدونَ لَم يَلبَثوا الّا ساعَةً مِن نَهارٍ ....
تشبيه به ساكنان شهر امن
163) اهل مكّه در تكذيب پيامبر (ص)، مانند ساكنان شهر امن در كفراننعمت:
وضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَريَةً كانَت ءامِنَةً ... فَكَفَرَت بِانعُمِ اللَّهِ ...* ولَقَد جاءَهُم رَسولٌ مِنهُم فَكَذَّبوهُ فَاخَذَهُمُ العَذابُ وهُم ظلِمون.
نحل (16) 112 و 113
تشبيه به ستاره---) همين مدخل، تشبيه به چراغدان
تشبيه به سختتر از سنگ---) همين مدخل، تشبيه به سنگ
تشبيه به سخن
164) گفتار كافران عصر پيامبر (ص) در انكار معاد، مانند سخنان پيشينيان آنان:
بَل قالوا مِثلَ ما قالَ الاوَّلون.
مؤمنون (23) 81
165) نهى خداوند از همسان شمردن پيامبر (ص) با ديگران، در سخن گفتن با وى به صورت عادى:
يايُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَرفَعوا اصوتَكُم فَوقَ صَوتِ النَّبىّ ولا تَجهَروا لَهُ بِالقَولِ كَجَهرِ بَعضِكُم لِبَعضٍ ان تَحبَطَ اعملُكُم وانتُملا تَشعُرون.
حجرات (49) 2
166) همسانى سخن مشركان نادان با سخن يهود درباره مسيحيان:
[1] آيه مزبور در احتمالى مَثَل مؤمن و كافر است. (مجمعالبيان، ج 3- 4، ص 666)