سبيل اللّه وقالوا لاتنفروا فى الحرّ .... [1]

توبه (9) 81

سفرهاى تابستانى‌

2) سفرهاى تجارى تابستانى، بخشى از حركت اقتصادى قريش:

لإيلاف قريش‌* إلفهم رحلة الشّتاء والصّيف.

قريش (106) 1 و 2

3) نابودى اصحاب فيل به جهت الفت يافتن قريش براى اقامت مكّه با احساس امنيّت در سفرهاى تجارى تابستانى و زمستانى:

ألم تر كيف فعل ربّك بأصحب الفيل.

فيل (105) 1

لإيلف قريش‌* إلفهم رحلة الشّتاء والصّيف.

قريش (106) 1 و 2

گرماى تابستان‌

4) گرماى تابستان، بهانه‌اى براى منافقان، در نافرمانى از امر پيامبر (ص) براى شركت در جنگ تبوك:

فرح المخلّفون بمقعدهم خلف رسول اللّه وكرهوا أن يجهدوا بأمولهم وأنفسهم فى سبيل اللّه وقالوا لاتنفروا فى الحرّ ....

توبه (9) 81

5) سوزنده‌تر بودن آتش دوزخ از گرماى تابستان، هشدارى شديد به متخلّفان از جهاد، به بهانه گرمى هوا:

فرح المخلّفون بمقعدهم خلف رسول اللّه وكرهوا أن يجهدوا بأمولهم وأنفسهم فى سبيل اللّه وقالوا لاتنفروا فى الحرّ قل نار جهنّم أشدّ حرًّا لّو كانوا يفقهون.

توبه (9) 81

مشرق تابستان‌

6) تفاوت مشرق تابستان با مشرق زمستان:

ربّ المشرقين وربّ المغربين. [2]

رحمان (55) 17

فلا أقسم بربّ المشرق والمغرب إنّا لقدرون.

معارج (70) 40

مغرب تابستان‌

7) تفاوت مغرب در تابستان، با مغرب در زمستان:

ربّ المشرقين وربّ المغربين.

رحمان (55) 17

ميوه تابستان‌

8) ميوه تابستانى در زمستان، در عبادتگاه مريم (ع):

فتقبّلها ربّها بقبول حسن وأنبتها نباتا حسنا وكفّلها زكريّا كلّما دخل عليها زكريّا المحراب وجد عندها رزقا قال يمريم أنّى‌ لك هذا قالت هو من عند اللّه إنّ اللّه يرزق من يشآء بغير حساب. [3]

آل‌عمران (3) 37

[1] از ابن‌عبّاس روايت شده است: رسول‌خدا (ص) مردم را امر كرد كه با او (براى جنگ تبوك) حركت كنند و زمان آن در تابستان بود. (الدّرالمنثور، ج 3، ص 474)

[2] اصبغ بن نباته مى‌گويد: اميرالمؤمنين (ع) در خطبه‌اى فرمود: ... معناى خدا «ربّ المشرقين و ربّ المغربين» (پروردگار دو مشرق و دو مغرب) اين است كه مشرق زمستان در محدوده خود و مشرق تابستان در محدوده ديگر است. (الاحتجاج، ج 1، ص 386؛ تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 190)

[3] زكريّا (ع)، ميوه‌هاى غير فصل را در نزد مريم (ع) مشاهده مى‌كرد. ميوه تابستان در زمستان و ميوه زمستان در تابستان. (تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 332)