21) تشبيه پشت همسر به پشت مادر، موجب كفّاره:

والّذين يظهرون من نّساهم ثمّ يعودون لما قالوا فتحرير رقبة مّن قبل أن يتماسّا ذلكم توعظون به و اللّه بما تعملون خبير* فمن لّم يجد فصيام شهرين متتابعين من قبل أن يتماسّا فمن لّم يستطع فإطعام ستّين مسكينا .... [1]

مجادله (58) 3 و 4

نيز---) ظهار

داغ بر پشت---) همين مدخل، پشت زراندوزان‌

كنايه از پشت‌

22) برداشته شدن سنگينى از پشت پيامبر (ص)، كنايه از موفقيّت ايشان در اجراى رسالت:

ووضعنا عنك وزرك‌* الّذى أنقض ظهرك. [2]

شرح (94) 2 و 3

پشم‌

پشم، موى نرمى است كه بر تن حيواناتى چون شتر و گوسفند و بز مى‌رويد. [3] در اين مدخل از واژه‌هاى «أشعار»، «أصواف»، «أوبار» و «العِهْن» استفاده شده است.

پشم رنگين---) همين مدخل، تشبيه‌به پشم‌

تشبيه به پشم‌

1) تشبيه متلاشى شدن كوهها در قيامت، به پشمهاى رنگين زده شده:

يوم تكون السّماء كالمهل‌* وتكون الجبال كالعهن. [4]

معارج (70) 8 و 9

يوم يكون النّاس كالفراش المبثوث‌* وتكون الجبال كالعهن المنفوش.

قارعه (101) 4 و 5

فوايد پشم‌

2) پشم چهارپايان (شتر، گاو، گوسفند)، داراى منافع بسيار و آثار سودمند براى انسان:

والأنعم خلقها لكم فيها دف‌ء ومنفع .... [5]

نحل (16) 5

1. تهيّه اثاث‌

3) تهيّه اثاثيّه خانه، يكى از انواع فوايد پشم چهارپايان در زندگى انسان:

واللّه ... جعل لكم مّن جلود الانعام ... ومن أصوافها وأوبارها وأشعارهآ أثثا ومتعا إلى‌ حين.

نحل (16) 80

2. گرم شدن‌

4) پشم چهارپايان، ابزارى براى گرم كردن و محافظت بدن:

والأنعم خلقها لكم فيها دف‌ء ومنفع ومنها تأكلون.

نحل (16) 5

[1] مقصود از تشبيه پشت همسر به پشت مادر، «ظهار» است كه در صورت رجوع به زن بايد كفّاره داد.

[2] برداشتن سنگينى از پشت پيامبر (ص) به معناى موفقيّت آن حضرت در رسالت و تلاشهاى الهى با فراهم آمدن موجبات آن است.

[3] ر. ك: لغت‌نامه، ج 4، ص 4925، «پشم».

[4] با توجّه به آيه 5 قارعه (101) احتمال دارد كه مقصود، پشم زده شده باشد.

[5] «منافع» در آيه مى‌تواند اشاره به استفاده‌هايى از پشم در غير گرما و نيز استفاده از شير و پيه حيوانات باشد. (الميزان، ج 12، ص 211) گفتنى است منظور از انعام، شتر، گاو و گوسفند است. (مفردات، ص 815، «نعم»)