آميختن به باطل‌

1) نهى خداوند از آميختن حق به باطل و ارائه آن به جاى حق:

ولاتلبسوا الحقّ بالبطل وتكتموا الحقّ وأنتم تعلمون. [1]

بقره (2) 42

يأهل الكتب لم تلبسون الحقّ بالبطل وتكتمون الحقّ وأنتم تعلمون.

آل‌عمران (3) 71

ابطال باطل---) همين مدخل، شكست باطل‌

اتّهام باطل‌انگارى‌

2) باطل قلمداد نمودن معجزات و آيات ارائه شده از جانب پيامبر (ص) از سوى كافران:

... لئن جئتهم باية لّيقولنّ الّذين كفروا إن أنتم إلّامبطلون.

روم (30) 58

3) باطل پنداشتن سخنان مؤمنان پيرو پيامبر (ص) از سوى كافران:

ولقد ضربنا للنّاس فى هذا القرءان من كلّ مثل ولئن جئتهم باية لّيقولنّ الّذين كفروا إن أنتم إلّامبطلون.

روم (30) 58

عوامل اتّهام باطل‌انگارى‌

1. جهل‌

4) ناتوانى از شناخت حق و باطل، عامل متهم ساختن پيامبر (ص) و مؤمنان به ساخت و ارائه باطل:

ولقد ضربنا للنّاس فى هذا القرءان من كلّ مثل ولئن جئتهم باية لّيقولنّ الّذين كفروا إن أنتم إلّامبطلون‌* كذلك يطبع اللّه على‌ قلوب الّذين لايعلمون.

روم (30) 58 و 59

2. كفر

5) كفر، از عوامل متهم ساختن پيامبر (ص) و مؤمنان به ارائه امور موهوم و عارى از حقيقت:

... ولئن جئتهم باية لّيقولنّ الّذين كفروا إن أنتم إلّامبطلون.

روم (30) 58

3. مهر شدن دلها

6) باطل خواندن معجزات و آيات ارائه شده از سوى پيامبر (ص) برخاسته از مهر شدن دلهاى كافران:

ولقد ضربنا للنّاس فى هذا القرءان من كلّ مثل ولئن جئتهم باية لّيقولنّ الّذين كفروا إن أنتم إلّامبطلون‌* كذلك يطبع اللّه على قلوب الّذين لايعلمون.

روم (30) 58 و 59

اجتناب از باطل---) همين مدخل، اعراض از باطل‌

ادعاى باطل---) همين مدخل، سخن باطل‌

اعراض از باطل‌

7) دستور خداوند به اجتناب از باطل:

... واجتنبوا قول الزور.

حج (22) 30

8) اعراض كريمانه از رفتار و گفتار باطل، نشانه بندگان خالص خدا:

وعباد الرّحمن الّذين ...* ... وإذا مرّوا باللّغو مرّوا كراما.

فرقان (25) 63 و 72

[1] «لبس» در اصل به معناى پوشاندن شى‌ء است كه در آميختن معانى با يكديگر به كار مى‌رود. (مجمع‌البيان، ج 1- 2، ص 211)