هجوم به سوى بتها

161) شتافتن بت‌پرستان در قيامت به سوى محشر، همانند شتافتن آنان به سوى بتهاى خود در دنيا:

يوم يخرجون من الأجداث سراعا كأنّهم إلى‌ نصب يوفضون. [1]

معارج (70) 43

همدمى بتها

162) بتها، همدمى شوم و بد براى بت‌پرستان:

يدعوا لمن ضرّه أقرب من نّفعه لبئس المولى‌ ولبئس العشير.

حج (22) 13

نيز---) شرك‌

بت‌پرستى---) بت‌

بحر بن عمرو

بحر بن عمرو، از احبار يهود و از دشمنان كينه‌توز پيامبر (ص) بود. [2] برخى مفسّران، نزول آيه 37 نساء (4) را درباره وى و تنى چند از احبار يهود دانسته‌اند كه ضمن بخل‌ورزى از هرگونه انفاق، براى جلوگيرى از پيشرفت اسلام، اصحاب پيامبر (ص) را نيز به خوددارى از انفاق فرا مى‌خواندند. [3] براساس نقلى از ابن‌عباس، آيه 18 مائده (5) نيز در شأن بحرى و جمعى از اهل‌كتاب نازل شد كه به دعوت پيامبر (ص) براى پذيرش اسلام پاسخ نداده، خود را پسران و دوستان خدا مى‌خواندند. [4]

بُحيرا

بحيراى راهب (جرجيس)، از قبيله عبدالقيس بود. [5] برخى مفسّران، مقصود از «الّذين آتيناهم الكتاب» در آيه 121 بقره (2) [6] و 52 قصص (28) [7] را- كه بيانگر ايمان گروهى از اهل‌كتاب به پيامبر (ص) است- وى و ديگر اهل‌كتاب دانسته‌اند، همچنين در شأن نزول آيه 82 مائده (5) از وى به راهبى نصرانى و دوست‌دار اهل ايمان، ياد شده است. [8]

بحيره---) جاهليّت‌

[1] عدّه‌اى از مفسّران، «نصب» در آيه ياد شده را بتها دانسته‌اند. (روح‌المعانى، ج 16، جزء 29، ص 113؛ تفسير التحريروالتنوير، ج 14، جزء 29، ص 183)

[2] السيرة النبويه، ابن‌هشام، ج 2، ص 514.

[3] جامع‌البيان، ج 4، جزء 5، ص 121.

[4] همان، ج 6، ص 224.

[5] البداية و النهايه، ج 2، ص 228.

[6] مجمع‌البيان، ج 1- 2، ص 253.

[7] مجمع‌البيان، ج 7- 8، ص 333؛ الجامع لأحكام القرآن، قرطبى، ج 13، ص 196.

[8] اسباب النزول، واحدى، ص 167؛ مجمع‌البيان، ج 3- 4، ص 292.