انفال‌

انفال جمع نَفَل، در لغت به معناى زيادت و عطيّه است‌ [1] و در اصطلاح فقهى عبارت است از ثروت‌هاى عمومى كه مالكيّت و چگونگى مصارف آن در اختيار پيامبر (ص) و جانشينان وى است؛ از قبيل: اراضى موات، جنگل‌ها، قلّه كوه‌ها، معادن، زمين‌هاى به دست آمده از دشمن بدون جنگ، زمين‌هاى مربوط به پادشاهان، ارث بدون وارث، غنيمت‌هاى به دست آمده بدون اذن امام، مراتع و كف درّه‌ها. [2] در اين مدخل از واژه «انفال» استفاده شده است.

پرسش از انفال‌

1) پرسش مسلمانان از پيامبر (ص) درباره مالكيّت و تقسيم انفال:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول .... [3]

انفال (8) 1

تقسيم انفال‌

2) وجوب اطاعت از حكم خدا و رسول (ص) درباره مالكيّت و تقسيم انفال:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول ... وأطيعوا اللّه ورسوله ان كنتم مؤمنين.

انفال (8) 1

3) اطاعت از خدا و رسول (ص) در احكام انفال، نشانه ايمان:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول ... وأطيعوا اللّه ورسوله إن كنتم مّؤمنين.

انفال (8) 1

4) نزاع مجاهدان غزوه بدر در تقسيم انفال و غنايم آن:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول فاتّقوا اللّه وأصلحوا ذات بينكم .... [4]

انفال (8) 1

5) مؤمنان، موظّف به اصلاح و رفع اختلاف ميان خود درباره انفال و اموال عمومى:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول فاتّقوا اللّه وأصلحوا ذات بينكم .... [5]

انفال (8) 1

6) ناخشنودى برخى از مسلمانان از حكم خدا درباره تقسيم انفال و غنايم جنگ بدر:

يسلونك عن الأنفال قل الأنفال للّه والرّسول فاتّقوا اللّه وأصلحوا ذات بينكم ...*

[1] مجمع‌البيان، ج 3- 4، ص 796.

[2] وسائل‌الشيعة، ج 9، ص 523، أبواب الأنفال و ما يختصّ بالامام (آل‌البيت (ع)).

[3] از جمله «قل الأنفال للّه و الرّسول» كه تعيين‌كننده مالكيّت انفال است و در پاسخ مسلمانان، ايراد شده، استفاده مى‌شود كه پرسش آنان درباره مالكيّت انفال و به‌طور طبيعى تقسيم آن بوده است.

[4] برداشت با توجّه به شأن نزول و سياق آيات و جمله «أصلحوا ذات بينكم» قابل استفاده است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[5] جمله «أصلحوا ذات بينكم» و سياق آيه، نشان مى‌دهد كه درباره تقسيم انفال، نزاع و كشمكش بوده است.