14) وجود روحيّه انحصارطلبى در يهود در حدّ اختصاص دادن همه منافع مادّى و معنوى به خود:

ألم تر إلى الّذين أوتوا نصيبا مّن الكتب يؤمنون بالجبت والطغوت ...* أولئك الّذين لعنهم اللّه ومن يلعن اللّه فلن تجد له نصيرا* أم لهم نصيب مّن الملك فإذا لّايؤتون النَّاس نقيرا* أم يحسدون النّاس على‌ مآ ءاتيهم اللّه من فضله .... [1]

نساء (4) 51- 54

اندرز---) موعظه‌

اندوه---) حزن‌

انديشه---) تفكّر

انذار

انذار، از ريشه «نذر» گزارش و ابلاغى است كه با ترساندن همراه باشد. [2] در انذار، سه ويژگى وجود دارد كه سبب تمايز آن با تخويف شده است: الف) انگيزه در انذار، فقط محبّت و علاقه و احسان به فردِ انذار شده است؛ [3] ب) انذار، همراه با بيان شى‌ء مورد انذار است؛ [4] ج) انذار، بيم دادن به وسيله سخن است؛ [5] در حالى كه تخويف در مقايسه با هر يك از سه مورد، عموميّت دارد. در اين مدخل، از واژه‌هاى «انذار»، «تحذير»، «خوف» و نيز از سياق آيات استفاده شده است.

اهمّ عناوين: ابزار انذار، انذار امّت‌ها، انذار انسان‌ها، انذار اهل‌كتاب، انذار بنى‌اسرائيل، انذار جامعه، انذار خويشاوندان، انذار ظالمان، انذار مكذّبان، انذار مؤمنان، انذارهاى انبيا، انذارهاى محمّد (ص)، تأثير انذار، روش‌هاى انذار، فلسفه انذار.

ابزار انذار

1. جهنّم‌

1) جهنّم، وسيله‌اى براى هشدار و انذار انسان‌ها:

سأصليه سقر* وما أدرلك ما سقر* لاتبقى ولاتذر* لوّاحة لّلبشر* إنّها لإحدى الكبر* نذيرا لّلبشر.

مدثر (74) 26- 29 و 35 و 36

2. قرآن‌

2) قرآن، وسيله انذار و هشدار به انسان‌ها:

... وأوحى إلىّ هذا القرءان لأنذركم به ....

انعام (6) 19

وهذا كتب أنزلنه مبارك مّصدّق‌الّذى بين يديه ولتنذر أمّ القرى‌ ومن حولها .... [6]

انعام (6) 92

[1] مقصود از «النّاس» غير يهوديان‌اند و «أم يحسدون النّاس» در آيه 54 شاهد بر اين است؛ بنابراين، معناى جمله «فإذا ...» چنين مى‌شود: يهوديان، منافع مادّى و معنوى را از ديگران دريغ مى‌ورزند و در انحصار خويش نگه مى‌دارند.

[2] مفردات راغب؛ لسان‌العرب.

[3] معجم الفروق اللّغويّه.

[4] همان.

[5] التّحقيق فى كلمات القرآن الكريم.

[6] مقصود از «من حولها» مى‌تواند همه اهل زمين باشند. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)