امانت‌هاى خدا

آسمان‌ها و امانت‌هاى خدا

61) عرضه امانت الهى بر آسمان‌ها از سوى خداوند و خوددارى آن‌ها از پذيرش آن:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت ... فأبين أن يحملنها .... [1]

احزاب (33) 72

62) ناتوانى آسمان‌ها از تحمّل امانت الهى:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت ... فأبين أن يحملنها وأشفقن منها .... [2]

احزاب (33) 72

63) ترس آسمان از عواقب پذيرش امانت الهى:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت ... فأبين أن يحملنها و أشفقن منها ....

احزاب (33) 72

زمين و امانت‌هاى خدا

64) عرضه امانت الهى بر زمين و سرباز زدن زمين از پذيرش آن:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها ....

احزاب (33) 72

65) قابليّت نداشتن زمين براى تحمّل امانت الهى:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها وأشفقن منها ....

احزاب (33) 72

66) ترس زمين از پذيرش امانت الهى:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها وأشفقن منها ....

احزاب (33) 72

كوه‌ها و امانت‌هاى خدا

67) عرضه امانت الهى بر كوه‌ها و سرباز زدن آن‌ها از پذيرش آن:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها ....

احزاب (33) 72

68) قابليّت نداشتن كوه‌ها براى تحمّل امانت الهى:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها وأشفقن منها ....

احزاب (33) 72

69) ترس كوه‌ها از پذيرش امانت خدا:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها وأشفقن منها ....

احزاب (33) 72

مشركان و امانت‌هاى خدا

70) رعايت نشدن امانت الهى از سوى مشركان:

إنّا عرضنا الأمانة على السّموت والأرض والجبال فأبين أن يحملنها وأشفقن منها وحملها الإنسن إنّه كان ظلوما جهولا* لّيعذّب اللّه المنفقين والمنفقت والمشركين والمشركت ....

احزاب (33) 72 و 73

[1] در اين‌كه مقصود از عرضه امانت بر آسمان‌ها، زمين و كوه‌ها چيست، چند احتمال وجود دارد: احتمال اوّل اين‌كه مضافى در تقدير است و در اصل «إنّا عرضنا الأمانة على‌ أهل السّموات و ...» باشد؛ بنابراين، منظور، عرضه امانت بر اهل آسمان‌ها، زمين و كوه‌ها است. احتمال دوم با توجّه به معناى «عرضنا» است كه معناى مقابله كردن دارد؛ يعنى اگر امانت عرضه شده به بندگان از نظر ارزش و اهمّيت با آسمان و ... سنجيده شود، باز اين امانت ارزشمندتر و مهم‌تر است. طبق احتمال سوم، آيه مبتنى بر فرض است به اين معنا كه اگر آسمان‌ها، زمين و كوه‌ها عاقل بودند و امانت (تكاليف دينى) بر آن‌ها عرضه مى‌شد، بر آن‌ها سنگينى مى‌كرد و از پذيرش آن ترس داشتند. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[2] مقصود از «فأبين ...»، ناتوانى و فقدان استعداد است، نه امتناع ورزيدن كه از ظاهر لفظ فهميده مى‌شود. (الميزان، ذيل آيه)