responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 31  صفحه : 372

نفى بلد---) تبعيد

نقباى بنى‌اسرائيل‌

نقبا جمع نقيب برگرفته از مادّه «نقبَ» به معناى روزنه‌هاى وسيع است و اگر به فضايل اشخاص عنوان «مناقب» اطلاق مى‌شود به خاطر آن است كه با فحص و كنجكاوى بايد از آنها آگاه گشت و به رهبر يك جمعيّت نيز نقيب گفته مى‌شود زيرا از اسرار جمعيّت آگاه است و نيز به معناى ضامن و كفيل مى‌باشد. [1] در قرآن كريم كلمه «نقيب» يك مرتبه آمده است كه مقصود نقباى بنى‌اسرائيل است كه برخى آن را به معناى جستجوگر از احوال قوم خويش دانسته‌اند [2] و عدّه‌اى بر اين اعتقادند كه آنان وزيران موسى بودند و بعد به مقام نبوّت رسيدند. [3] برخى ديگر آنان را كفيل و ضامن معاهدات دينى مردم خويش دانسته‌اند [4] در حالى كه بعضى گفته‌اند كه دوازده نفرى بودند كه مسئول جمع‌آورى اطّلاعات از سرزمين شام و جبّاران بوده‌اند كه به جز دو نفر از آنان مردم را از جبّاران ترسانيدند. [5] در اين مدخل از واژه «نقيب» و بعضى آيات استفاده شده است.

برگزيدگى نقباى بنى‌اسرائيل‌

1. انتخاب و گزينش دوازده نقيب از ميان بنى‌اسرائيل، جهت نظارت بر طوايف دوازده‌گانه آنان:

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً [6] ...

مائده (5) 12

تعداد نقباى بنى‌اسرائيل‌

2. انتخاب دوازده نقيب از بين بنى‌اسرائيل از سوى خداوند:

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً ....

مائده (5) 12

توصيه نقباى بنى‌اسرائيل‌

3. توكّل بر خدا، از توصيه‌هاى دو تن از نقباى بنى اسرائيل، در يورش بردن به سرزمين مقدس، براى مبارزه با جباران:

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً ... يا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ ... قالُوا يا مُوسى‌ إِنَّ فِيها قَوْماً جَبَّارِينَ‌ ... قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذِينَ يَخافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غالِبُونَ وَ عَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.

مائده (5) 12 و 21- 23

4. تلاش و توصيه خالصانه دو تن از نقباى بنى‌اسرائيل، جهت ايجاد آمادگى بنى‌اسرائيل، براى مبارزه با حاكمان ستمگر:

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً ... قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذِينَ‌


[1] . مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 264-/ 265

[2] . مفردات، ص 820، «نقب»؛ نثر طوبى‌، ج 2، ص 491

[3] . روح‌المعانى، ج 4، جزء 6، ص 129

[4] . مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 264

[5] .

[6] . بنا بر اينكه آنان مبعوث و انتخاب شده موسى عليه السلام باشند. (مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 265)

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 31  صفحه : 372
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست