مرگ منافقان‌

946. مرگ منافقان بر كفر و بى‌ايمانى، به رغم ادّعاى ايمان:

فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُونَ‌ وَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ.

توبه (9) 55 و 56

947. مرگ در حال فسق و انحراف از مسير حق، فرجام شوم منافقان:

وَ لا تُصَلِّ عَلى‌ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى‌ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ.

توبه (9) 84

948. مرگ منافقان، پايان توطئه‌گرى و آغاز عذاب و شكنجه منافقان:

فَكَيْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ‌ أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ يُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغانَهُمْ.

محمّد (47) 27 و 29

نيز---) همين مدخل، منافقان، فرجام منافقان‌

مسئوليّت‌گريزى منافقان‌

949. سعى منافقان براى شانه خالى كردن از مسؤليّتها، با پناه بردن به ديگران، جهت فرار از محضر پيامبر صلى الله عليه و آله:

لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضاً قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ [1].

نور (24) 63

مصاديق منافقان‌

1. اهل‌كتاب---) همين مدخل، منافقان اهل‌كتاب‌

2. باديه‌نشينان---) همين مدخل، منافقان باديه‌نشين‌

3. برخى صحابه---) صحابه، صحابه در غزوه احُد، صحابه در غزوه احزاب، صحابه در غزوه بدر، صحابه در غزوه تبوك و نفاق در صحابه و همين مدخل، نفاق در صحابه‌

4. برخى شهرنشينان‌

950. روحيّه نفاق، در ميان برخى مردم شهرنشين:

الْأَعْرابُ أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً .... وَ مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفاقِ‌ [2] ...

توبه (9) 97 و 101

5. برخى مردم مدينه‌

951. حركتهاى نفاق‌آميز در ميان برخى مردم مدينه، در عصر بعثت:

وَ مِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْأَعْرابِ مُنافِقُونَ وَ مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفاقِ لا تَعْلَمُهُمْ‌ [3] ...

توبه (9) 101

6. بنى‌قريظه‌

952. نفاق برخى يهوديان بنى‌قريظه:

وَ إِذا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلا بَعْضُهُمْ إِلى‌ بَعْضٍ قالُوا أَ تُحَدِّثُونَهُمْ بِما فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاجُّوكُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّكُمْ أَ [4] فَلا تَعْقِلُونَ.

بقره (2) 76

[1] . گفته شده: مقصود از «يتسلّلون منكم» اين است كه منافقان در مجلس رسول خدا صلى الله عليه و آله حاضر مى‌شدند و زمانى كه حضرت، مسلمانان را به جهاد دعوت مى‌كرد آنها خود را با يكديگر مخفى مى‌كردند. (التبيان، ج 7، ص 466)

[2] . بنا بر اينكه مقصود از «اهل المدينة» مطلق شهرنشينى باشد

[3] . مراد از «المدينه» شهر معروف مدينه است. (الكشاف، ج 2، ص 305)

[4] . طبق يك قول، شأن نزول آيه مربوط به بنى قريظه است. (مجمع البيان، ج 1- 2، ص 286)