معرّفى كرده‌اند. [1] برخى گفته‌اند: مقصود از ارم، قوم عاد است و در اصل، نام پدر اين قوم بوده است. [2] «مدخل» ياد شده با توجّه به ديدگاه اوّل در اين‌جا آمده است.

شهر ارم‌

1) ساختمان شهر ارم، داراى پايه‌ها و ستون‌هاى محكم:

إرم ذات العماد.

فجر (89) 7

2) ارم شهرى بى‌همتا در تاريخ قوم عاد و داراى ساختمانهاى مرتفع:

إرم ذات العماد* الّتى لم يخلق مثلها فى البلد. [3]

فجر (89) 7 و 8

3) بى‌اثر بودن استحكام شهر ارم در برابر عذاب الهى، مايه عبرت:

ألم تر كيف فعل ربّك بعاد* إرم ذات العماد* فصبّ عليهم ربّك سوط عذاب.

فجر (89) 6 و 7 و 13

نيز---) قوم عاد

ارميا

ارميا بن حلقيّا، از پيامبران يهود در قرن 6 و 7 قبل از ميلاد مسيح (ع) [4] بوده و بنا به برخى روايات، آيه 259 بقره (2) بازگويى سخن ارميا است؛ كه به هنگام عبور از خرابه‌هاى شهرى، از چگونگى معاد و حيات مجدد مردگان آن پرسيد؛ سپس خداوند او را ميراند و پس از صد سال به حيات بازگرداند. [5] گفته شده: دو دوره افساد بنى‌اسرائيل و دوبار انتقام الهى كه در آيات 4 تا 7 اسراء (17) بدان اشاره شده، دوره نخست افساد، مربوط به زندانى ساختن ارميا [6] و دوره دوم نيز بنابر نقلى مربوط به حبس و شكنجه وى است. [7] برخى مفسّران ذيل آيات ديگرى نيز از او ياد كرده‌اند.

ارهاص‌

ارهاص، پديده خارق‌العاده‌اى را گويند كه از پيامبرى پيش از بعثتش پديد آيد. و علّت ناميده شدن به ارهاص به خاطر اين است كه ارهاص در لغت به معناى بناى بيت آمده و گويا با اين امور خارق‌العاده بناى بيت نبوّت گذاشته مى‌شود. [8]

ارهاص عيسى (ع)

1. تكلّم در كودكى‌

1) سخن گفتن عيسى (ع) در گهواره، از ارهاصات وى:

ويكلّم النّاس فى المهد ...* ويعلّمه الكتب‌

[1] دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهى.

[2] الميزان، ج 20، ص 280.

[3] «عماد» به معناى ساختمان‌هاى بلند است. (المصباح المنير)

[4] دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 7، ص 702.

[5] تفسير قرطبى، ج 3، ص 188؛ تفسير قمى، ج 1، ص 117.

[6] تفسير الكشّاف، ج 2، ص 649؛ جوامع‌الجامع، ج 2، ص 360.

[7] المعارف، ص 47.

[8] موسوعه كشّاف اصطلاحات الفنون و العلوم.