جلد سوم‌

ارض مقدّس‌

ارض مقدّس را بيت‌المقدّس، دمشق، فلسطين و قسمتى از اردن، شام، سرزمين طور و اطراف آن دانسته‌اند. [1] در اين مدخل از جملات: «الأرض الّتى باركنا حوله»، «القرى الّتى بركنا فيها»، «الأرض المقدّسة»، «مبوّء صدق» و «مسجد الأقصى الّذى بركنا حوله» استفاده شده است.

ابراهيم (ع) و ارض مقدّس‌

1) هجرت ابراهيم (ع) در پى رهايى از آتش نمروديان به سرزمين مقدّس:

... و على ابراهيم ...* ونجّينه ولوطا إلى الأرض الّتى بركنا فيها .... [2]

انبياء (21) 69 و 71

2) ارض مقدّس مكان اعطاى اسحاق (ع) و يعقوب (ع) از سوى خدا به ابراهيم (ع):

... على‌ إبرهيم‌* ونجّينه ولوطا إلى الأرض الّتى بركنا فيها للعلمين‌* ووهبنا له إسحق ويعقوب .... [3]

انبياء (21) 69 و 71 و 72

اسحاق (ع) و ارض مقدّس---) همين مدخل، ابراهيم (ع) و ارض مقدّس‌

اوصاف ارض مقدّس‌

1. بركت‌

3) ارض مقدّس، سرزمين با بركت:

وأورثنا القوم الّذين كانوا يستضعفون مشرق الأرض ومغربها الّتى بركنا فيها .... [4]

اعراف (7) 137

سبحن الّذى أسرى‌ بعبده ليلا مّن المسجد الحرام إلى المسجد الأقصا الّذى بركنا حوله ....

الاسراء (17) 1

ونجّينه ولوطا إلى الأرض الّتى بركنا فيها ....

انبياء (21) 71

وجعلنا بينهم وبين القرى الّتى بركنا فيها قرى ظهرة ....

سبأ (34) 18

2. قداست‌

4) ارض مقدّس، داراى قداستى خاص:

يقوم ادخلوا الأرض المقدّسة الّتى كتب اللّه لكم ....

مائده (5) 21

[1] لازم به ذكر است صاحب مجمع‌البيان براى هر يك از موارد چهارگانه قائلى را ذكر كرده است. (مجمع‌البيان، ج 3- 4، ص 276)

[2] بنابر قولى، مقصود از «الأرض الّتى باركنا فيها»، ارض مقدّس است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[3] از اين‌كه جمله «وهبنا ...» پس از «نجّينا ...»، آمده، اين برداشت، محتمل است.

[4] مقصود از «الأرض» در آيه ياد شده بنابر قولى سرزمين مقدّس است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)