فشربون عليه من الحميم‌* هذا نزلهم يوم الدين.

واقعه (56) 41 و 54 و 56

پشيمانى اصحاب شِمال‌

16) پشيمانى اصحاب شِمال در قيامت از عملكرد خود در دنيا:

و اما من اوتى كتبه بشماله فيقول يليتنى لم اوت كتبيه‌* ما أغنى‌ عنّى ماليه‌* هلك عنى سلطنيه. [1]

حاقه (69) 25 و 28 و 29

تشبيه اصحاب شمال‌

17) نوشيدن اصحاب شمال از آب داغ دوزخ همچون شتر تشنه:

وأصحب الشّمال ما أصحب الشّمال‌* فشربون عليه من الحميم‌* فشربون شرب الهيم.

واقعه (56) 41 و 54 و 55

تكذيب‌گرى اصحاب شِمال---) همين مدخل، رذايل اصحاب شِمال، تكذيب‌گرى‌

ثروت اصحاب شمال‌

18) اصحاب شمال انسان‌هاى مرفه و ثروتمند:

وأصحب الشّمال ما أصحب الشّمال‌* إنّهم كانوا قبل ذلك مترفين.

واقعه (56) 41 و 45

وأمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول يليتنى لم أوت كتبيه‌* ما أغنى‌ عنّى ماليه.

حاقه (69) 25 و 28

حسرت اصحاب شِمال‌

19) حسرت اصحاب شِمال به جهت بهره‌مند نشدن از مال خود در قيامت:

و اما من اوتى كتبه بشماله فيقول ...* ما أغنى‌ عنّى ماليه.

حاقه (69) 25 و 28

20) حسرت اصحاب شِمال به خاطر بهره‌مند نشدن آنان از قدرت دنيوى خود در قيامت:

و اما من اوتى كتبه بشماله فيقول ...* ما أغنى‌ عنّى ماليه‌* هلك عنى سلطنيه. [2]

حاقه (69) 25 و 28 و 29

21) حسرت اصحاب شِمال، به خاطر از دست رفتن حجّت و برهان‌هاى دنيايى‌شان در قيامت:

و اما من اوتى كتبه بشماله فيقول ...* هلك عنى سلطنيه. [3]

حاقه (69) 25 و 29

نيز---) همين مدخل، آرزوى اصحاب شمال‌

خوش‌گذرانى اصحاب شِمال---) همين مدخل، رذايل اصحاب شِمال، خوش‌گذرانى‌

رذايل اصحاب شِمال‌

1. بخل‌

22) بخل‌ورزى اصحاب شِمال نسبت به اطعام مساكين:

و اما من اوتى كتبه بشماله ...* و لايحضّ‌

[1] لازمه جمله «يا ليت» و جمله‌هاى «ما أغنى» و «هلك عنّى» كه دال بر تحسّر مى‌باشد، پشيمانى است.

[2] جمله‌هاى «ما أغنى عنّى ماليه- هلك عنّى سلطانيه» با توجّه به قرينه حاليه، بر تحسّر دلالت دارد.

[3] «سلطان» به معناى حجّت و دليل نيز آمده است. (مفردات راغب) و برداشت براساس اين معنا است.