10) چرك و خون جهنميان، غذاى اصحاب شِمال در قيامت:

و اما من اوتى كتبه بشماله ...* فليس له اليوم ههنا ...* ولا طعام إلّامن غسلين. [1]

حاقه (69) 25 و 35 و 36

نيز---) همين مدخل، آرزوى اصحاب شمال، اعتراف اصحاب شمال، پذيرايى اصحاب شمال، پشيمانى اصحاب شمال، كيفر اصحاب شمال‌

اصحاب شِمال و مسكينان---) همين مدخل، رذايل اصحاب شمال، بخل‌

اعتراف اصحاب شِمال‌

11) اعتراف اصحاب شمال به بى‌فايده بودن سرمايه و قدرت آنان در قيامت:

وأمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول ...* ما أغنى‌ عنّى ماليه‌* هلك عنّى سلطنيه.

حاقه (69) 25 و 28 و 29

12) اعتراف اصحاب شمال به بطلان حجّت و دلايل خويش در قيامت:

وأمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول يليتنى لم أوت كتبيه‌* هلك عنّى سلطنيه. [2]

حاقه (69) 25 و 29

بخل اصحاب شِمال---) همين مدخل، رذايل اصحاب شِمال، بخل‌

بى‌ارزشى اصحاب شمال‌

13) اصحاب شمال موجوداتى بى‌ارزش در پيشگاه الهى:

ثمّ إنّكم أيّها الضّالّون المكذّبون‌* لأكلون من شجر مّن زقّوم‌* فمالون منها البطون‌* فشربون عليه من الحميم‌* فشربون شرب الهيم.

واقعه (56) 51- 55

وأصحب الشّمال ما أصحب الشّمال‌* هذا نزلهم يوم الدّين. [3]

واقعه (56) 41 و 56

پذيرايى از اصحاب شِمال‌

14) پذيرايى از اصحاب شِمال با آب جوشان در عالم برزخ:

وأمّا إن كان من المكذّبين الضّالّين‌* فنزل مّن حميم. [4]

واقعه (56) 92 و 93

15) پذيرايى از اصحاب شِمال در قيامت با آب جوشان امرى يقينى:

و اصحب الشمال ما اصحب الشمال‌

[1] «غسلين»، غُساله- چرك و خونى است كه در جهنّم از بدن كافران مى‌ريزد- (مفردات راغب)

[2] «سلطان» به دو معنا آمده است: الف. حجّت و دليل ب. قدرت (مجمع‌البيان، ذيل آيه)؛ برداشت براساس معناى اوّل است.

[3] «نزل» چيزى است كه ميزبان براى پذيرايى مهمان آماده مى‌كند. (الميزان، ذيل آيه) اين تعبير در مورد غذا و آب دوزخيان، مسخره‌آميز و بيانگر بى‌ارزش بودن آنان در پيشگاه خداوند است.

[4] از امام صادق (ع) نقل شده است: «فنزل من حميم» مربوط به عالَم قبر و «تصلية جحيم» مربوط به آخرت است. (نورالثقلين، ذيل آيه) سياق آيات نيز مؤيد اين معنا است؛ چون «تصلية جحيم» پس از «فنزل من حميم» بيان شده است. گفتنى است كه منظور از قبر در روايت، همان عالم برزخ است؛ زيرا پذيرايى در قبر خاكى معنا ندارد. لازم به ياد است: به قرينه آيه 51 از همين سوره كه در سياق آيات مربوط به اصحاب شِمال است و در مقابل، آيات مربوط به اصحاب يمين مطرح شده، احتمال دارد كه آيات ياد شده به اصحاب شِمال مربوط باشد.