اصحاب‌الجنه (بهشتيان)---) بهشت‌

اصحاب حجر---) قوم ثمود

اصحاب رايات‌

اصحاب رايات، زنان فاحشه داراى پرچم‌اند. [1] برخى مفسّران، نزول آيه 3 نور (24) را درباره آنان دانسته‌اند كه مؤمنان را از ازدواج با ايشان برحذر داشت. [2]

اصحاب رس‌

رسّ در لغت به معانى ثبات، [3] اثر جزئى و كمى از چيزى كه در چيزى باقى مانده باشد، شروع تب، دفن كردن‌ [4] چاه سنگْ‌بند شده (بدون ماسوره)، اصلاح و فساد بين‌مردم‌ [5] و چاه كهنه‌ [6] آمده است. و در اصطلاح قرآنى آن، اقوال متعددى ذكر شده؛ [7] در روايتى از امام على (ع) آمده است كه آن‌ها قومى بودند كه كنار چشمه‌اى به نام روشن آب سكونت داشته، و درخت صنوبرى كه آن را يافث بن نوح (ع) كاشته بود و به آن شاه درخت مى‌گفتند، مى‌پرستيدند. آن قوم، دوازده شهر به نام ماه‌هاى سال شمسى داشتند و اين شهرها در كنار نهرى به نام رسّ قرار داشت. آنان پيامبرانشان را مى‌كشتند. و چون كفر آنان طولانى گشت خداوند ديگر بار پيامبرى از بنى‌اسرائيل را فرستاد تا آنان را به يكتاپرستى بخواند. ولى با او مخالفت كرده، سرانجام او را داخل چاه عميقى افكندند و به شهادت رساندند. [8]

اتمام حجّت بر اصحاب رس‌

1) اتمام حجّت خداوند بر اصحاب‌رس، داير بر نزول عذاب الهى بر آنان، در صورت ايمان نياوردن و تكذيب انبياى الهى:

وقوم نوح لّمّا كذّبوا الرّسل أغرقنهم ...* وعادا وثمودا وأصحب الرّسّ وقرونا بين ذلك كثيرا* و كلّا ضربنا له الأمثل .... [9]

فرقان (25) 37- 39

2) اتمام حجّت خداوند بر اصحاب رس با ارائه مثل‌هاى روشنگرانه:

... وأصحب الرّسّ وقرونا بين ذلك كثيرا* و كلّا ضربنا له الأمثل وكلّا تبّرنا تتبيرا.

فرقان (25) 38 و 39

[1] بلوغ الأرب، ج 2، ص 4؛ جامع‌البيان، مج 10، ج 18، ص 93.

[2] اسباب‌النزول واحدى، ص 263.

[3] مقاييس‌اللغة.

[4] مفردات راغب.

[5] صحاح‌اللغة.

[6] لسان‌العرب.

[7] مجمع‌البيان، ج 7 8، ص 266.

[8] الميزان، ج 15، ص 219؛ نورالثقلين، ج 4، ص 16، ح 58.

[9] از جمله «و كُلًّا ضربنا له الأمثال» استفاده مى‌شود كه عواقب ايمان نياوردن به خدا و تكذيب انبيا (ع)، براى اصحاب رس هم همانند ساير اقوام بيان شده بود.