اصحاب پيامبر---) صحابه‌

اصحاب جحيم---) جحيم‌

اصحاب‌الجنه (صاحبان باغ سوخته)

اصحاب‌الجنه، صاحبان باغى در يمن كه بر اثر طغيانگرى و ادا نكردن حقوق نيازمندان، باغشان به وسيله عذاب الهى نابود شد. [1] اهمّ عناوين: اعتراف اصحاب‌الجنه، امتحان اصحاب‌الجنه، پنهان‌كارى اصحاب‌الجنه، تسبيح اصحاب‌الجنه، تنبّه اصحاب‌الجنه، توبه اصحاب‌الجنه، رذايل اصحاب‌الجنه، عقيده اصحاب‌الجنه.

اعتراف اصحاب الجنه‌

1) اعتراف صاحبان باغ سوخته به طغيان‌گرى خود:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجّنة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين‌* قالوا يويلنا إنّا كنّا طغين.

قلم (68) 17 و 31

2) اعتراف صاحبان باغ سوخته به گمراهى خود در محروم نمودن مساكين از حقوقشان:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجّنة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين‌* أن لّايدخلنّها اليوم عليكم مّسكين‌* فلمّا رأوها قالوا إنّا لضالّون.

قلم (68) 17 و 24 و 26

3) اعتراف صاحبان باغ سوخته به ستمگرى خويش به خاطر شرك به خدا:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجّنة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين‌* ولايستثنون‌* قال أوسطهم ألم أقل لّكم لولا تسبّحون‌* قالوا سبحن ربّنا إنّا كنّا ظلمين. [2]

قلم (68) 17 و 18 و 28 و 29

4) اعتراف صاحبان باغ سوخته به ستمگرى خويش به خاطرمحروم كردن نيازمندان از حقوقشان:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجّنة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين‌* أن لّايدخلنّها اليوم عليكم مّسكين‌* قالوا سبحن ربّنا إنّا كنّا ظلمين. [3]

قلم (68) 17 و 24 و 29

5) اعتراف صاحبان باغ سوخته به محروم شدن از تمامى ميوه‌هاى باغ خود:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجّنة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين‌* بل نحن محرومون.

قلم (68) 17 و 27

امتحان اصحاب الجنه‌

6) امتحان شدن اهل مكّه همانند امتحان شدن اصحاب‌الجنه:

إنّا بلونهم كما بلونا أصحب الجنّة إذ أقسموا ليصرمنّها مصبحين. [4]

قلم (68) 17

[1] مجمع‌البيان، ج 9 10، ص 505.

[2] در معناى «إنّا كنّا ظالمين» دو احتمال وجود دارد: اثبات شريك براى خدا و محروم كردن مساكين از حقوقشان. برداشت براساس احتمال اول مى‌باشد. و نگفتن «إن شاء اللَّه»، «لايستثنون» و امتناع از تنزيه خدا «لولا تسبّحون» مؤيّد اين معنا است.

[3] برداشت براساس احتمال دوم مذكور در توضيح قبل صورت گرفته است.

[4] ضمير «بلوناهم» به اهل مكّه برمى‌گردد. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)