فديه اسماعيل (ع)

64) فرستاده شدن فديه بزرگ الهى جهت قربانى، به جاى اسماعيل (ع):

فلمّا بلغ معه السّعى قال يبنىّ إنّى أرى‌ فى المنام أنّى أذبحك فانظر ماذا ترى‌ قال يأبت افعل ما تؤمر ستجدنى إن شاء اللَّه من الصَّبرين‌* و فدينه بذبح عظيم.

صافات (37) 102 و 107

65) تبديل شدن ذبح اسماعيل (ع) به ذبح قوچى بهشتى از سوى خدا:

فلمّا بلغ معه السّعى قال يبنىّ إنّى أرى‌ فى المنام أنّى أذبحك فانظر ماذا ترى‌ قال يأبت افعل ما تؤمر ستجدنى إن شاء اللَّه من الصَّبرين‌* و فدينه بذبح عظيم. [1]

صافات (37) 102 و 107

فرجام اسماعيل (ع)

66) اسماعيل (ع)، بهره‌مند از فرجام نيك و نعمت‌هاى بهشتى:

و اذكر إسمعيل و اليسع و ذا الكفل و كلٌ‌مّن الأخيار* ... وإنّ للمتّقين لحسن‌ماب‌* جنَّت عدن مّفتّحة لّهم الأبوب.

ص (38) 48- 50

فرزندان اسماعيل (ع)---) همين مدخل، نسل اسماعيل‌

فضايل اسماعيل (ع)

1. اخلاص‌

67) اخلاص در عمل، خواسته اسماعيل (ع) از پروردگار خويش:

وإذ يرفع‌إبرهيم القواعد من البيت وإسمعيل ربّنا تقبّل منّا إنّك أنت السّميع العليم ربّنا واجعلنا مسلمين لك ومن ذرّيّتنا أمّة مّسلمة لّك ....

بقره (2) 127 و 128

68) تسليم شدن اسماعيل (ع) در برابر فرمان ذبح، نشانى از اخلاص وى:

فلمّا بلغ معه السّعى قال يبنىّ إنّى أرى‌فى المنام أنّى أذبحك فانظر ماذا ترى‌ قال يأبت افعل ما تؤمر ستجدنى إن شاء اللّه‌من الصَّبرين‌* فلمّا أسلما و تلّه للجبين‌* إنّ هذا لهو البلؤا المبين. [2]

صافات (37) 102 و 103 و 106

2. اسوه بودن‌

69) اسماعيل (ع)، از جمله الگوهاى معرّفى شده از جانب خداوند براى هدايت انسان‌ها:

و إسمعيل واليسع ويونس ولوطا وكلًّا فضّلنا

[1] برداشت، بر اساس حديثى از امام رضا (ع) است كه فرمود: قوچى بهشتى براى ابراهيم (ع) جهت ذبح، به جاى اسماعيل (ع) فرستاده شد. (عيون اخبارالرضا، ج 1، ص 210، ح 1؛ نورالثقلين؛ مجمع‌البيان؛ تفسير كبير، ذيل آيه)

[2] امتحان، براى نماياندن درجه اخلاص و تسليم بندگان است. تسليم شدن بى‌قيد و شرط اسماعيل (ع) در برابر فرمان ذبح كه امتحانى الهى بود، از نهايت اخلاص وى در برابر فرمان الهى نشان دارد.