16) اسماعيل (ع)، مأمور پاك‌سازى كعبه از بت‌ها، همراه پدرش ابراهيم (ع):

... وعهدنا إلى‌ إبرهيم وإسمعيل أن طهّرا بيتى للطّائِفين والعكفين والرّكّع السّجود. [1]

بقره (2) 125

17) مأموريّت اسماعيل (ع) جهت پاك‌سازى كعبه از لوث مشركان:

... وعهدنا إلى‌ إبرهيم وإسمعيل أن طهّرا بيتى للطّائِفين والعكفين والرّكّع السّجود. [2]

بقره (2) 125

18) اسماعيل (ع)، تجديد كننده بناى كعبه به همراه پدرش ابراهيم (ع):

وإذ يرفع‌إبرهيم القواعد من البيت وإسمعيل ربّنا تقبّل منّا إنّك أنت السّميع العليم. [3]

بقره (2) 127

اسماعيل (ع) و محمّد (ص)

19) برانگيخته شدن محمّد (ص) به پيامبرى در پى دعاى اسماعيل (ع) به همراه پدرش به درگاه پروردگار، براى برانگيخته شدن پيامبرى از نسل وى:

وإذ يرفع‌إبرهيم القواعد من البيت وإسمعيل ...* ربّنا واجعلنا مسلمين لك و من ذرّيّتنا أمّة مسلمة لك ...* ربّنا وابعث فيهم رسولًا مّنهم يتلوا عليهم ءايتك ويعلّمهم الكتب والحكمة ويزكّيهم .... [4]

بقره (2) 127- 129

اسماعيل و يعقوب (ع)

20) اسماعيل، عموى يعقوب (ع):

أم كنتم شهداء إذ حضر يعقوب الموت إذ قال لبنيه ما تعبدون من بعدى قالوا نعبد إلهك وإله ءابائِك إبرهيم وإسمعيل و اسحق .... [5]

بقره (2) 133

اسوه بودن اسماعيل (ع)---) همين مدخل، فضايل اسماعيل (ع)، اسوه بودن‌

اطاعت اسماعيل (ع)

21) اطاعت و انقياد كامل در برابر پروردگار، از خواسته‌ها و دعاهاى اسماعيل (ع) هنگام بناى خانه خدا:

وإذ يرفع‌إبرهيم القواعد من البيت وإسمعيل ...* ربّنا واجعلنا مسلمين لك .... [6]

بقره (2) 127 و 128

[1] بنابراين احتمال كه مقصود از «تطهير»، پاك‌سازى كعبه از بت‌ها باشد، برداشت استفاده شده است.

[2] برداشت، بنابر اين است كه مقصود از «تطهير بيت»، دور ساختن مشركان از اطراف كعبه باشد.

[3] از ظاهر «يرفع القواعد» چنين برمى‌آيد كه اساس ساختمان كعبه از پيش وجود داشته و اسماعيل (ع) در كنار پدر خود، آن را بازسازى كرده است. اين برداشت در برخى روايات نيز منعكس شده است. (نورالثقلين، ذيل آيه)

[4] منظور از «رسولًا» پيامبر اسلام (ص) است. اين نكته به وسيله روايتِ نقل شده از حضرت «انا دعوة ابى‌ابراهيم» تأييد مى‌شود. (نورالثقلين؛ الدّرّالمنثور، ذيل آيه)

[5] . «آباء» معنايى اعمّ از پدر، جدّ و عمو دارد و در حديثى از امام باقر (ع)، اين معنا بيان شده است (قصص‌الأنبياى راوندى، ص 102، ح 98). گفتنى است كه يعقوب (ع) فرزند اسحاق (ع)، و اسحاق (ع) برادر اسماعيل (ع) است.

[6] «مُسلِمَين» از «اسلام» گرفته شده كه يكى از معانى آن، انقياد و اطاعت است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)