صفت الهى به صورت اسمى نيز در ادعيه آمده است. [1]

وَ هُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ‌ عَلَيْهِمْ‌ [2] ...

فتح (48) 24

مُظّلِل/ اسماوصفات‌

اين صفت فعلى الهى از باب تفعيل [تظليل‌] به معناى سايه افكندن به وسيله ابر است و دو بار در قرآن به صورت نعمتى بر بنى‌اسرائيل به‌كار رفته است. [3] اين صفت الهى به صورت اسمى نيز در ادعيه آمده است. [4]

وَ ظَلَّلْنا عَلَيْكُمُ الْغَمامَ‌ ....

بقره (2) 57

اعراف (7) 160

مُظْهِر/ اسماوصفات‌

اين صفت فعلى الهى از باب فاعل [اظهار] به معناى آشكار گرداندن و برترى‌دهنده است و 5 بار در قرآن به صورت صفت خداوند ذكر شده است. [5] اين صفت الهى به صورت اسمى در ادعيه نيز آمده است. [6]

هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ‌ ....

توبه (9) 33

فتح (48) 28؛ صفّ (61) 9؛ تحريم (66) 3؛ جنّ (72) 6

معاد

معاد، از «عاد، يعود» در اصل «مَعْوَد» بوده‌ [7] و به مكانى كه بازگشت و عود در آن اتّفاق مى‌افتد، گفته شده‌ [8] و بر عالم آخرت نيز اطلاق مى‌شود، [9] زيرا بازگشت مردم به آنجا است، و در اصطلاح به معناى بازگشت دوباره انسانها براى حضور در قيامت است و در حقيقت آن اختلاف است. متكلمان و فقيهان اهل سنت و اهل حديث معتقدند كه معاد جسمانى است؛ زيرا آنان روح را جسمى مى‌دانند كه در بدن جريان دارد همانند جريان آتش در زغال و آب در گل و روغن در زيتون. معظم فلاسفه و پيروان مشائين معتقدند كه معاد فقط روحانى است. بسيارى از بزرگان حكما و عرفا و عدّه‌اى از متكلمان و بسيارى از عالمان شيعه همانند شيخ مفيد شيخ طوسى، سيد مرتضى علّامه طوسى و ... معتقدند معاد جسمانى و روحانى است؛ زيرا روح امرى است مجرّد به بدن باز مى‌گردد. [10] در اين مدخل تنها اطّلاعات مربوط به حيات مجدّد انسانها جمع‌آورى شده و مباحث مربوط به آخرت، برزخ، بهشت، پاداش، جهنّم، حسابرسى، حشر، عذاب، قيامت، لقاءاللّه و مرگ در جايگاه خود آمده است و از واژه‌هاى «عود»، «مصير»، «احيى»، «بعث»، «رجع» و مشتقّات و آيات داراى معانى مشابه استفاده شده است.

اهمّ عناوين: انكار معاد، توجّه به معاد، دلايل معاد.

[1] . جنّةالامان، ص 358؛ المقام الاسنى، ص 95

[2] . همان، ص 805

[3] . همان، ص 806

[4] . المقام الاسنى، ص 95؛ جنّةالامان، ص 359

[5] . همان، ص 807

[6] . المقام الاسنى، ص 95؛ المزار، المشهدى، ص 631

[7] . لسان‌العرب، ج 9، ص 460، «عود»

[8] . التحقيق، ج 8، ص 254، «عود»

[9] . لسان‌العرب، ج 9، ص 460، «عود»

[10] . المبدء والمعاد، ملاصدرا، ص 463- 465؛ بحارالانوار، ج 7، ص 47- 54