مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً.

انشراح (94) 1 و 5 و 6

1743. نزول قرآن به صورت تدريجى، باعث آرامش روحى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله:

وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً واحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِيلًا.

فرقان (25) 32

زمينه‌هاى دلدارى به محمّد صلى الله عليه و آله‌

1. ابتر خواندن محمّد صلى الله عليه و آله‌

1744. تسلّاى خاطر بخشيدن خداوند به محمّد صلى الله عليه و آله، با اعطاى كوثر كثرت نسل و ذريّه، در برابر ابتر خواندن آن حضرت از زبان دشمنان:

إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَرَ إِنَّ شانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ [1].

كوثر (108) 1 و 3

2. اخراج محمّد صلى الله عليه و آله‌

1745. دلجويى خداوند از پيامبر صلى الله عليه و آله، در قبال ستم مشركان و ناگزيرى آن حضرت به ترك سرزمين خويش:

وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ هِيَ أَشَدُّ قُوَّةً مِنْ قَرْيَتِكَ الَّتِي أَخْرَجَتْكَ أَهْلَكْناهُمْ فَلا ناصِرَ لَهُمْ.

محمّد (47) 13

3. اذيّت دشمنان‌

1746. دلدارى خداوند به پيامبر صلى الله عليه و آله، مبنى بر يارى خداوند به وى، در برابر آزار و ارعاب دشمنان:

أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ وَ يُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِنْ دُونِهِ‌ ....

زمر (39) 36

1747. تسلّا و دلجويى خداوند به پيامبر صلى الله عليه و آله، در پى اذيّت منافقان، با بيان چگونگى جان كندن كافران:

إِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ غَرَّ هؤُلاءِ دِينُهُمْ وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ‌ وَ لَوْ تَرى‌ إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ‌ [2].

انفال (8) 49 و 50

4. ارتداد منافقان‌

1748. دلدارى خداوند به پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان، به دنبال ارتداد جمعى از منافقان:

وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ‌ إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيْمانِ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ‌ [3].

آل‌عمران (3) 176-/ 178

5. استهزاى كافران‌

1749. دلدارى خدا به محمّد صلى الله عليه و آله، از استهزاى كافران نسبت به وى با يادآورى استهزاى انبياى گذشته و سرنوشت شوم استهزاكنندگان:

وَ لَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِكَ فَحاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ.

انعام (6) 10

(1) . از معانى «كوثر»، كثرت نسل و ذريّه است. (مجمع‌البيان، ج 9-/ 10، ص 836)

(2) . با توجّه به آيه قبل كه درباره اذّيتها و رفتارهاى ناراحت‌كننده منافقان است، اين آيه تسلّاى خاطرى براى پيامبراكرم صلى الله عليه و آله است.

(3) . «الّذين يسارعون ...» منافقان و قومى از عرب‌اند كه مرتدشدند و پيامبر صلى الله عليه و آله از اين امر بسيار ناراحت بودند و گمان مى‌كردند كه در جهت تبليغ دين كم‌كارى كرده‌اند كه آنان دست از ايمان كشيدند و مرتد شدند، لذا خداوند او را دلدارى داده كه چنين نيست. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 891)