responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 26  صفحه : 321

1688. دعاى پيامبر صلى الله عليه و آله در قيامت، موجب مغفرت و آمرزش اهل ايمان:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسى‌ رَبُّكُمْ أَنْ يُكَفِّرَ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ‌ ... يَوْمَ لا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ‌ ... يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا وَ اغْفِرْ لَنا ....

تحريم (66) 8

1689. بهره‌مندى از نورانيّت كامل، از دعاهاى پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان در بهشت:

... يَوْمَ لا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى‌ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ‌ ... يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا ....

تحريم (66) 8

1690. مؤمنان راستين، در پى جلب دعاى پيامبر صلى الله عليه و آله براى خويش:

وَ مِنَ الْأَعْرابِ مَنْ يُؤْمِنُ‌ ... وَ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ قُرُباتٍ عِنْدَ اللَّهِ وَ صَلَواتِ الرَّسُولِ أَلا إِنَّها قُرْبَةٌ لَهُمْ‌ ....

توبه (9) 99

1691. پيامبر صلى الله عليه و آله، موظّف به درخواست حجّت و دليل لازم از درگاه خداوند، براى اجراى پيروزمندانه رسالت خويش:

وَ قُلْ رَبِ‌ ... وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً.

اسراء (17) 80

1692. مستجاب شدن دعاى پيامبر صلى الله عليه و آله در حق مؤمنان:

فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ‌ ... وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ‌ [1] ...

آل‌عمران (3) 159

وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً.

نساء (4) 64

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ جاهِدِ الْكُفَّارَ وَ الْمُنافِقِينَ‌ ... فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ‌ ... اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ. [2]

توبه (9) 73 و 77 و 80

وَ لا تُصَلِّ عَلى‌ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى‌ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ. [3]

توبه (9) 84


(1) . درخواست استغفار از جانب پيامبر صلى الله عليه و آله همواره از جانب خداوند به اجابت مى‌رسد زيرا به دستور خداوند است. (الميزان، ج 4، ص 56؛ التفسير الكبير، ج 3، ص 408)

(2) . آيات ياد شده در مقام بيان اوصاف منافقان است. «ذلك» به امتناع مغفرت براى آنان اشاره دارد و «بأنّهم» در مقام بيان سبب منع مغفرت است، يعنى ممنوع شدن پيامبر صلى الله عليه و آله از استغفار براى منافقان از اين جهت نيست كه به استغفار آن حضرت اعتنا ندارد، بلكه از جهت قابليّت نداشتن منافقان [براى بهره‌مندى از استغفار پيامبر صلى الله عليه و آله‌] است، زيرا كفر آنان از حدّ گذشته است، چنان‌كه وصف آنان به فسق به همين معنا اشاره دارد: «واللّه لايهدى القوم الفاسقين». (روح‌المعانى، ج 6، جزء 10، ص 218) از مفهوم آيه مى‌توان استفاده كرد كه استغفار پيامبر صلى الله عليه و آله در حق مؤمنان به اجابت مى‌رسد.

(3) . آيه در مقام نهى از دعا و حاضر شدن بر سر قبر منافقان است كه از دنيا رفته‌اند و اين نهى به كفر و فسق آنان در حال مرگ تعليل شده است، و در آيه پيشين [استغفر لهم او لاتستغفر لهم ...] نيز علّت لغو بودن استغفار براى آنان كفر آنان بيان شده است؛ و نيز در آيه 6 سوره منافقون، كفر و فسق آنان علّت قبول نشدن استغفار حضرت درباره آنان بيان شده است؛ بنابراين، از مجموع آيات استفاده مى‌شود كه هر كس به علت استيلاى كفر بر قلب او فاقد ايمان باشد، به نجات و هدايت راهى ندارد و آيات ياد شده كاشف از لغو بودن طلب استغفار براى منافقان و دعا كردن سر قبر آنان است، و آيه مزبور اشاره دارد كه پيامبر صلى الله عليه و آله بر مردگان مسلمان دعا مى‌كرده و سر قبر آنان براى دعا حاضر مى‌شده است. (الميزان، ج 9، ص 360) از مطالب ياد شده، استفاده مى‌شود كه استغفار آن حضرت درباره مؤمنان به اجابت مى‌رسد.

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 26  صفحه : 321
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست