اسْتَوى‌ عَلَى الْعَرْشِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى يُدَبِّرُ الْأَمْرَ يُفَصِّلُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ بِلِقاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ.

رعد (13) 2

نيز---) همين مدخل، ايمان به لقاءاللَّه‌

نيز---) بهشت، تقرّب، شهود، قيامت، معراج و ملكوت‌

لقب---) نامگذارى‌

لقمان‌

لقمان بن باعور، ساكن بلاد مدين و ايله، مرد صالحى بود، ولى پيامبر نبود. بنا بر قول بعضى، لقمان حكيم، عبد سياهپوست از حبشه يا سودان و قاضى بنى‌اسرائيل بود «1» و در زمان حضرت داود عليه السلام زندگى‌ كرد و وزارت او را برعهده داشت. او مخيّر شد كه از حكمت و نبوّت يكى را برگزيند و او حكمت را اختيار كرد و نبوّت نصيب داود عليه السلام شد. بيشتر مفسّران، وى را نبىّ و پيامبر نمى‌دانند. «2»

توصيه به لقمان‌

1. رهنمود الهى به لقمان، براى شكرگزارى به درگاه خداوند:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ‌ ...

لقمان (31) 12

حكمت لقمان‌

2. خداوند، عطاكننده حكمت به لقمان:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ...

لقمان (31) 12

3. شكرگزارى به درگاه خداوند، فلسفه اعطاى حكمت به لقمان:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ‌ ...

لقمان (31) 12

4. متوجّه كردن فرزند به علم و قدرت مطلق خداوند، با استفاده از شيوه آموزشى قابل فهم، نمودى از حكمت لقمان:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ... يا بُنَيَّ إِنَّها إِنْ تَكُ مِثْقالَ حَبَّةٍ ... يَأْتِ بِهَا اللَّهُ‌ ...

لقمان (31) 12 و 16

5. توصيه به برپايى نماز و امر به معروف و نهى از منكر و صبر، از مصاديق حكمت لقمان:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ... يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ اصْبِرْ عَلى‌ ما أَصابَكَ‌ ...

لقمان (31) 12 و 17

6. توصيه لقمان به فرزندش، براى رعايت اعتدال در رفتار و پرهيز از گفتار خشن، نمودى از حكمت وى:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ‌ ... وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ‌ ...

لقمان (31) 12 و 13 و 19

نيز---) همين مدخل، مواعظ لقمان‌

مواعظ لقمان‌

7. مواعظ لقمان به پسرش، شايسته يادآورى:

وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ‌ ...

لقمان (31) 13

(1) . جامع‌البيان، ج 11، جزء 21، ص 81-/ 82؛ اعلام‌القرآن، شبسترى، ص 847

(2) . اعلام قرآن، خزائلى، ص 535-/ 536