116. كاروان تجارى قريش، فاقد نيروى دفاعى مقاوم:

وَ إِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّها لَكُمْ وَ تَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ‌ ....

انفال (8) 7

117. قريش، داراى دو كاروان تجارتى (تابستانه و زمستانه):

لِإِيلافِ قُرَيْشٍ‌ إِيلافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتاءِ وَ الصَّيْفِ‌ فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَيْتِ‌ الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ.

قريش (106) 1-/ 4

118. عبور كاروان تجارتى قريش، از مكانى پايين‌تر از سپاه مسلمانان (ساحل دريا) در غزوه بدر:

إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيا وَ هُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوى‌ وَ الرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ‌ ... [1]

انفال (8) 42

نماز قريش‌

119. نماز خواندن مشركان قريش، در كنار خانه خدا، با سوت كشيدن و كف زدن:

وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ. [2]

انفال (8) 35

نيروهاى نظامى قريش‌

--) نيروهاى نظامى، نيروهاى نظامى قريش‌

نيز--) جاهليّت، كفر، كافران و شرك، مشركان‌

قريه‌

--) شهر

قساوت‌

قساوت قلب، به معناى سخت‌دلى و سنگدلى است. [3] در علم اخلاق، روحيّه تأثيرناپذيرى از درد و رنج همنوعان را قساوت گويند. [4] در اين مدخل، مطلق معناى قساوت مورد نظر است و از جمله‌ها و كلمات بيانگر قساوت، همانند «قست قلوبهم» و «اشدد على‌ قلوبهم» و «غليظ القلب» استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار قساوت، اهل قساوت و موانع قساوت.

آثار قساوت‌

1. پراكندگى مردم‌

1. قساوت قلب و سخت‌دلى رهبران، موجب پراكنده شدن مردم از اطراف آنان:

فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ‌ ....

آل‌عمران (3) 159

2. تحريف تورات‌

2. سنگدلى بنى‌اسرائيل، منشأ تحريف تورات و معارف آن از سوى آنان:

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ‌ ... فَبِما

[1] . «والركب اسفل منكم» يعنى چهل نفر سواره‌اى كه كاروان تجارت را پشتيبانى مى‌كردند پايين‌تر از شما در كنار ساحل دريا بودند. (الكشاف، ج 2، ص 223)

[2] . مقصود از ضمير «صلاتهم» قريش است. (مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 831)

[3] . مفردات، ص 671، «قسو»

[4] . جامع السعادات، ج 1، ص 404