اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها كانَ غَراماً.

فرقان (25) 63 و 65

12. پيوستگى و گريزناپذيرى عذاب جهنّم، باعث دعاى عبادالرّحمان براى خلاصى از آن:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها كانَ غَراماً. [1]

فرقان (25) 63 و 65

13. ناگوارى جهنّم، انگيزه دعاى عبادالرّحمان براى رهايى از آن:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها كانَ غَراماً إِنَّها ساءَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقاماً.

فرقان (25) 63 و 65 و 66

14. عبادالرّحمان، خواستار همسر و فرزندان شايسته و مايه چشم‌روشنى، از پروردگار:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ‌ ....

فرقان (25) 63 و 74

15. عبادالرّحمان، خواهان رهبرى متّقين براى خود و همسر و فرزندانشان، از خداوند:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً.

فرقان (25) 63 و 74

16. توجّه عبادالرّحمان به ربوبيّت الهى، در دعاى خويش:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ‌ ... رَبَّنَا اصْرِفْ‌ ... رَبَّنا هَبْ لَنا ....

فرقان (25) 63 و 65 و 74

17. خواسته عبادالرّحمان از خداوند، جهت توفيق پيروى كردن از متّقين:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ‌ ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا ...

وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً. [2]

فرقان (25) 63 و 74

راه رفتن عبادالرّحمان‌

18. راه رفتن بندگان خالص خداوند (عبادالرّحمان)، با آرامش و در كمال وقار:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً .... [3]

فرقان (25) 63

سخن عبادالرّحمان‌

19. سخن عبادالرّحمان، در پاسخ به گفتار جاهلان، خالى از لغو و گناه:

وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ‌ ... وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً .... [4]

فرقان (25) 63

[1] . «غرام»، به معناى شرّ و بلاى ملازم و هميشگى است. (لسان‌العرب، ج 10، ص 59، «غرم») جمله «إنّ عذابها ...» در مقام تعليل براى جمله قبل است، به اين سبب بندگان خداوند- عبادالرّحمان- از پروردگار، خواستار رهايى از عذاب دوزخ‌اند، چون آن عذاب دايمى و گريزناپذير است‌

[2] . در احتمالى «واجعلنا للمتّقين إماما» يعنى قرار ده ما را در زمره كسانى كه از گذشتگان خود پيروى مى‌كردند تا آيندگان هم از ما پيروى كنند، در حقيقت حرف «ل» در ظاهر بر «متّقين» آمده، ولى در معنا براى ضمير «نا» است كه مفاد عبارت چنين مى‌شود: «واجعل المتّقين لنا إماما». (مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 284؛ الميزان، ج 15، ص 245)

[3] . «هون» يعنى سكينه و وقار. (مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 278-/ 279)

[4] . «سلاماً» يعنى سخن سالم و تهى از لغو و گناه. (الميزان، ج 15، ص 239)