نامگذارى عزّى‌

7. نامگذارى بتها به اسمهاى مؤنّث، همچون عزّى، برخاسته از اعتقاد عرب جاهلى:

أَ فَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّى‌ أَ لَكُمُ الذَّكَرُ وَ لَهُ الْأُنْثى‌ إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْماءٌ سَمَّيْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ ما تَهْوَى الْأَنْفُسُ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدى‌. [1]

نجم (53) 19 و 21 و 23

نيز--) همين مدخل، پرستش عزّى‌

عزير عليه السلام‌

عزير عليه السلام از انبياى بنى‌اسرائيل‌ [2] در دوران زمامدارى‌ «بختنّصر» مى‌زيسته است. وى پس از اين دوران، تورات را به بنى‌اسرائيل بازگرداند و امر آنان را اصلاح نمود. [3] گويند: او پس از مرگ صد ساله خود زمانى كه به سوى بنى‌اسرائيل بازگشت با تورات سوخته شده به دست «بختنّصر» روبه‌رو شد و از سينه خود تورات را املا نمود [4] و از آنجا كه عزير عليه السلام سبب‌ احياى تورات شد، يهوديان به او لقب «ابن‌اللّه» داده‌اند. [5] در اين مدخل از واژه‌ «عزير» و جمله‌ «أو كالّذى مَرَّ على قرية ...» استفاده شده است.

آشاميدنى عزير عليه السلام‌

1. فاسد نشدن آشاميدنى عزير عليه السلام پس از گذشت صد سال بر آن، از آيات خدا:

أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلى‌ قَرْيَةٍ وَ هِيَ خاوِيَةٌ عَلى‌ عُرُوشِها ... فَانْظُرْ إِلى‌ طَعامِكَ وَ شَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ‌ ... [6]

بقره (2) 259

2. آب ميوه، نوشيدنى همراه عزير عليه السلام:

أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلى‌ قَرْيَةٍ ... فَانْظُرْ إِلى‌ طَعامِكَ وَ شَرابِكَ‌ ... [7]

بقره (2) 259

احياى عزير عليه السلام‌

3. زنده شدن عزير عليه السلام پس از مرگ، نشان امكان زنده شدن مردگان:

أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلى‌ قَرْيَةٍ ... فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ‌ ....

بقره (2) 259

4. حيات بخشيدن به عزير عليه السلام، پس از گذشت صد سال از ميراندن او، از آيات خدا:

أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلى‌ قَرْيَةٍ ... فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ‌ ... وَ انْظُرْ إِلى‌ حِمارِكَ وَ لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ‌ ....

بقره (2) 259

[1] . از ارتباط ميان آيات، مى‌توان استفاده كرد كه مشركان، فرشتگان را دختران خدا و بتها را مظهرى براى آنها مى‌پنداشتند، بدين جهت اسامى مؤنّث براى بتها [لات، عزّى‌ و ...] برمى‌گزيدند. (الميزان، ج 19، ص 38)

[2] . الميزان، ج 2، ص 361

[3] . تاريخ طبرى (تاريخ الامم و الملوك)، ج 1، ص 325

[4] . مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 641

[5] . تفسير نورالثقلين، ج 2، ص 204، ح 104؛ الميزان، ج 9، ص 243؛ تاريخ طبرى (تاريخ الامم والملوك)، ج 1، ص 325

[6] . مقصود از «أو كالّذى مرّ ...» عزير عليه السلام است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 639)

[7] . امام على عليه السلام در ضمن بيان تاريخ عزير عليه السلام فرمود: و همراه او كوزه‌اى بود كه در آن آب ميوه بود. (تفسير عيّاشى، ج 1، ص 141، ح 468؛ تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 275، ح 1086)