وعزّنى فى الخطاب. [1]

ص (38) 22 و 23

4. تساوى حقوق‌

23) اخوّت مؤمنان، مستلزم تساوى در حقوق:

فإن تابوا وأقاموا الصّلوة وءاتوا الزّكوة فإخونكم فى الدّين ....

توبه (9) 11

5. حسن معاشرت‌

24) اخوّت دينى، مستلزم حسن معاشرت با ايتام:

... ويسلونك عن اليتمى‌ ... وإن تخالطوهم فإخونكم فى الدين ....

بقره (2) 220

6. گذشت‌

25) برادرى دينى، مستلزم گذشت از حقّ قصاص:

يأيّها الّذين ءامنوا كتب عليكم القصاص فى القتلى ... فمن عفى له من أخيه شى‌ء فاتّباع بالمعروف ....

بقره (2) 178

اهمّيّت اخوّت مؤمنان‌

26) اخوّت دينى، از نعمت‌هاى الهى و شايسته يادآورى:

... واذكروا نعمت اللّه عليكم إذ كنتم أعداء فألّف بين قلوبكم فأصبحتم بنعمته إخونا ....

آل‌عمران (3) 103

27) برادرى ايمانى، امرى مهم و پايدار:

يأيّها الّذين ءامنوا كتب عليكم القصاص فى القتلى ... فمن عفى له من أخيه شى‌ء فاتّباع بالمعروف .... [2]

بقره (2) 178

عوامل اخوّت مؤمنان‌

1. اسلام‌

28) پذيرش اسلام، از عوامل اخوّت دينى:

... واذكروا نعمت اللّه عليكم إذ كنتم أعداء فألّف بين قلوبكم فأصبحتم بنعمته إخونا ....

آل‌عمران (3) 103

2. الفت‌

29) الفت قلبى وخدادادى، ازعوامل برادرى مسلمانان:

... واذكروا نعمت اللّه عليكم إذ كنتم أعداء فألّف بين قلوبكم فأصبحتم بنعمته إخونا ....

آل‌عمران (3) 103

نيز---) برادر

ادب‌

ادب، به معناى حُسن معاشرت، حسن محضر، طريقه‌اى كه پسنديده و صلاح باشد، اخلاق نيكو، حسن احوال در قيام و قعود و خصال حميدة است. [3] در اين مدخل، به ادب به ديده مقوله‌اى اجتماعى و اخلاقى نگاه شده است و ادبِ هر كارى ذيل موضوع خود آورده شده است. در اين مدخل از واژه‌هاى «تحيت»، «سلام»، «اكرام» و مشتقات آن‌ها، «قول معروف»، «قول لين» و نيز افعالى كه عرفاً ادب و احترام به حساب مى‌آيد مانند: «لاترفعوا أصواتكم فوق صوت النبى»، «إذا قيل لكم تفسّحوا فى المجالس فافسحوا» و ... استفاده شده است.

اهمّ عناوين: ادب برخورد با جاهلان، ادب بندگان ممتاز خدا، ادب سخن گفتن، ادب محمّد (ص)، ادب ملائكه، ادب مؤمنان، پاداش ادب.

[1] به گفته برخى از مفسّران، مقصود از «اخى» اخوّت دينى است. (جامع‌البيان، ذيل آيه)

[2] كاربرد «اخيه» درباره قاتل، بيانگر بقاى اخوّت حتّى پس از ارتكاب قتل و نمايانگر اهمّيّت آن است.

[3] فرهنگ فارسى معين؛ لغت‌نامه دهخدا؛ مجمع البحرين.