النّعم ... ومن عاد فينتقم اللّه منه واللّه عزيز ذوانتقام. [1]

مائده (5) 95

31) كفّاره كشتن عمدى شكار در حال احرام، نحر يا ذبح يك دام اهلى (شتر، گاو و گوسفند) همانند آن شكار:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم .... [2]

مائده (5) 95

32) نظر و گواهى دو مرد مسلمان عادل، مرجع تشيخص همسانى صيد با كفّاره آن:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم .... [3]

مائده (5) 95

33) مكّه، محلّ نحر يا ذبح حيوان كفّاره شكار عمدى در حال احرام:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم هديا بلغ الكعبة .... [4]

مائده (5) 95

34) قربانى، اطعام مسكينان و روزه، كفّاره تخييرى كشتن عمدى صيد در حال احرام:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم هديا بلغ الكعبة أوكفَّرة طعام مسكين أو عدل ذلك صياما ....

مائده (5) 95

35) وجوب برابرى اطعام مسكينان در كفّاره كشتن عمدى شكار از سوى محرم با قيمت حيوان صيد شده:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم هديا بلغ الكعبة أوكفَّرة طعام مسكين أو عدل ذلك صياما .... [5]

مائده (5) 95

36) لزوم برابرى روزهاى روزه در كفّاره صيد در حال احرام با تعداد مسكينان در آن كفّاره:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم هديا بلغ الكعبة أوكفَّرة طعام مسكين أو عدل ذلك صياما .... [6]

مائده (5) 95

37) بخشودگى كفّاره صيدهاى انجام شده (در حال احرام) پيش از تشريع آن:

يأيّها الّذين ءامنوا لاتقتلوا الصّيد وأنتم حرم ومن قتله منكم مّتعمّدا فجزاء مّثل ما قتل من النّعم يحكم به ذوا عدل مّنكم هديا بلغ‌

[1] بيان انتقام الهى در جزاى تكرار صيد پس از بيان حكم كفّاره شكار، حاكى از اين است كه هيچ جزايى جز خشم و انتقام خداوند در خور گناه تكرار صيد نيست. در حديثى هم امام صادق (ع) فرمود: تكرار صيد، سبب تكرار كفّاره نيست و به آيه فوق تمسّك كرد. (نورالثقلين، ذيل آيه؛ كافى، ج 4، ص 394، ح 2)

[2] «نَعَم» مفرد كلمه انعام است و به شتر، گاو و گوسفند گفته مى‌شود. «جزاء» مبتدايى است كه خبر آن حذف شده؛ يعنى عليه جزاء و كلمه «مثل»، صفت جزاء است و مقصود از آن مى‌تواند همگونى در جنس و وزن يا همانندى در قيمت باشد. «من النعم» صفت براى «جزاء» است (مجمع‌البيان، ذيل آيه) امام صادق (ع) در توضيح آيه فوق فرمود: «فى النعامة بدنة و فى حمار وحش بقرة و فى الظبى شاة و فى البقر بقرة». (نورالثقلين، ذيل آيه)

[3] ضمير در «به» به مثل بر مى‌گردد و از «ذوا»، دو مرد بودن و از «منكم»، مسلمان بودن استفاده مى‌شود.

[4] مشهور در ميان فقيهان شيعه، اين هست كه بايد كفّاره صيد در احرام عمره در «مكّه» ذبح شود و كفاره صيد در احرام حج در «منى» و اين با آيه منافات ندارد؛ زيرا آيه در مورد احرام عمره نازل شده است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[5] برداشت فوق بر اين اساس است كه «كفّارة»، خبر براى مبتداى محذوف (هى) باشد. بر اين مبنا، جمله «هى كفارة»، عطف بر محلّ «من النعم» مى‌شود و در حقيقت وصف و توضيحى ديگر؛ براى «جزاء مثل ماقتل» يعنى برعهده شكاركننده، كفّاره‌اى است همسان با شكار كه بايد به صورت كفّاره و طعام به مسكينان داده شود.

[6] امام باقر (ع) فرمود: فإن لم‌يكن عنده فليصم بقدر ما بلغ لكل مسكين يومًا. (تهذيب شيخ طوسى، ج 5، ص 342، ح 97؛ تفسير برهان، ذيل آيه)