ابُوجُهَينَه‌

ابوجهينه، از كم‌فروشان مدينه است. [1] او هنگام خريد كالا، از پيمانه بزرگ، و هنگام فروش، از پيمانه كوچك استفاده مى‌كرد كه آيات 1 تا 3 سوره مطفّفين (83) درباره كم‌فروشى وى نازل شد. [2]

ابوحذيفة بن عتبه‌

ابوحذيفه، هُشَيم بن عتبه قرشى، از نخستين مسلمانان و از مهاجران حبشه است. [3] برخى از مفسّران، وى را در شأن نزول آيه 217 و 218 بقره (2) دخيل دانسته‌اند كه همراه گروهى در ماه رجب و در سريّه‌اى برخلاف دستور رسول‌خدا (ص) به جنگ با مشركان پرداختند. [4] بنا به اقوالى، ابوحذيفه از فراريان جنگ احد بوده كه آيه 155 آل‌عمران (3) در شأن آن‌ها نازل شده است. [5]

ابوالحُصَين انصارى‌

ابوالحصين انصارى، از تيره بنى سالم بن عوف است‌ [6] و براساس نقلى، آيه 256 بقره (2) درباره خواسته وى از پيامبر (ص) درباره بازگرداندن پسران مرتدّش به اسلام‌ [7] و آيه 65 نساء (4) در نكوهش وى به سبب كدورتى كه از حضرت در دل داشت، نازل شده است. [8]

ابوالحكم---) ابوجهل‌

ابوخُثَيمه انصارى‌

ابوخيثمه انصارى، عبداللَّه بن خيثمه از قبيله خزرج، تيره بنى سالم و از شركت‌كنندگان در بيعت رضوان است. [9] برخى مفسّران، نزول آيه 79 توبه (9) را درباره عيب‌جويى منافقان از انفاق اندك وى‌ [10] و آيه 117

[1] الاصابه، ج 7، ص 63.

[2] اسباب‌النّزول، واحدى، ص 388؛ مجمع‌البيان، ج 9- 10، ص 687؛ الاصابه، ج 7، ص 63.

[3] المعارف، ص 272؛ اسدالغابه، ج 6، ص 68.

[4] جامع‌البيان، مج 2، ج 2، ص 475 و 483؛ تفسير قرطبى، ج 3، ص 29.

[5] جامع‌البيان، مج 3، ج 4، ص 194؛ تفسير مبهمات‌القرآن، ج 1، ص 310.

[6] الاصابه، ج 7، ص 78.

[7] اسباب‌النّزول، واحدى، ص 74؛ مجمع‌البيان، ج 1- 2، ص 630.

[8] جامع‌البيان، مج 3، ج 3، ص 22 و 23؛ مجمع‌البيان، همان.

[9] جمهرة انساب‌العرب، ص 354؛ الاستيعاب، ج 4، ص 207.

[10] جامع‌البيان، مج 6، ص 10، ص 251.